Mezopotamia i Biblia

POTOP I ANUNNAKI

Każdy z nas słyszał tą historię według Biblijnej Księgi Rodzaju, Bóg Jahwe postanowił zniszczyć ludzkość w ogromnym Potopie. Jahwe zdecydował się jednak wybranego człowieka imieniem Noe. Rozkazał mu budowe arki, na której zabrał rodzinę oraz zwierzęta. Jak zaraz zobaczymy Biblijna historia o Potopie, to kopia historii z Mezopotamii spisanej o ponad 1000 lat wcześniej. 

BIBLIA

,,Kiedy zaś Pan widział, że wielka jest niegodziwość ludzi na ziemi i że usposobienie ich jest wciąż złe, żałował, że stworzył ludzi na ziemi, i zasmucił się. Wreszcie Pan rzekł: <<Zgładzę ludzi, których stworzyłem, z powierzchni ziemi: ludzi, bydło, zwierzęta pełzające i ptaki powietrzne, bo żal mi, że ich stworzyłem>>. Tylko Noego Pan darzył życzliwością''. (Rdz 6, 5-8)

,,Ziema została skażona w oczach Boga. Gdy Bóg widział, iż ziemia jest skażona, że wszyscy ludzie postępują na ziemi niegodziwie, rzekł do Noego: <<Postanowiłem położyć kres istnieniu wszystkich ludzi, bo ziemia jest pełna wykroczeń przeciw mnie; zatem zniszczę ich wraz z ziemią. Ty zaś zbuduj sobie arkę z drzewa żywicznego, uczyń w arce przegrody i powlecz ją smołą wewnątrz i zewnątrz''. (Rdz 6, 11-14)

(Poznajemy zatem powód zniszczenia ludzkości - Ziemia została skażona w oczach Boga, a ludzie postepują niegodziwie. Noe dostaje zadanie zbudować Arkę).

,,A oto, jak masz ją wykonać: długość arki - trzysta łokci, pięćdziesiąt łokci - jej szerokość i wysokość jej - trzydzieści łokci''. (Rdz 6, 15)

,,Ja zaś sprowadzę na ziemię potop, aby zniszczyć wszelką istotę pod niebem, w której jest tchnienie życia; wszystko, co istnieje na ziemi, wyginie, ale z tobą zawrę przymierze. Wejdź przeto do arki z synami twymi, z żoną i z żonami twych synów. Spośród wszystkich istot żyjących wprowadź do arki po parze, samca i samicę, aby ocalały wraz z tobą od zagłady''. (Rdz 6, 17-19)

,,Z wszelkich zwierząt czystych weź z sobą siedem samców i siedem samic, ze zwierząt zaś nieczystych po jednej parze: samca i samicę; również i z ptactwa - po siedem samców i po siedem samic, aby w ten sposób zachować ich potomstwo dla całej ziemi. Bo za siedem dni spuszczę na ziemię deszcz, który będzie padał czterdzieści dni i czterdzieści nocy, aby wyniszczyć wszystko, co istnieje na powierzchni ziemi - cokolwiek stworzyłem>>''. (Rdz 7, 2-4)

(Noe bierze po 7 par zwierząt czystych i po parze nieczystych. Noe spełnia polecenia Boga. Wchodzi na pokład z rodziną i zwierzętami. Bóg zamyka za nimi drzwi. Zaczyna się Potop. Ziemie zalewa ogromna fala deszczu, która przynosi zagładę każdej istocie poza Arką).

,,A potop trwał na ziemi czterdzieści dni i wody wezbrały, i podniosły arkę ponad ziemię. Kiedy przybywało coraz więcej wody i poziom jej podniósł się wysoko ponad ziemią, arka płynęła po powierzchni wód. Wody bowiem podnosiły się coraz bardziej nad ziemię, tak że zakryły wszystkie góry wysokie, które były pod niebem''. (Rdz 7, 17-19)

(W ten sposób Bóg zgładził ludzi oraz zwierzęta).

,,I tak Bóg wygubił doszczętnie wszystko, co istniało na ziemi, od człowieka od bydła, zwierząt pełzających i ptactwa powietrznego; wszystko zostało doszczętnie wytępione z ziemi. Pozostał tylko Noe i to, co z nim było w arce''. (Rdz 7, 23)

,,Wody ustępowały z ziemi powoli, lecz nieustannie, i po upływie stu pięćdziesięciu dni się obniżyły. Miesiąca siódmego, siedemnastego dnia miesiąca arka osiadła na górach Ararat''. (Rdz 8, 3-4)

(Po kolejnych 40 dniach, Noe otwiera okno arki i wypuszcza kruka, aby ten sprawdził, czy wody opadły. Potem wypuszcza gołębice, która przyniosła mu gałązkę drzewa oliwnego. Następnie kiedy gołębica nie wróciła, Noe stwierdził, że wody opadły. Noe zszedł z rodziną, oraz zwierzętami na ląd. Gdy to zrobił, złożył Jahwe ofiarę z czystego bydła i czystego ptactwa).

,,Noe zbudował ołtarz dla Pana i wziąwszy ze wszystkich zwierząt czystych i z ptaków czystych złożył je w ofierze całopalnej na tym ołtarzu. Gdy Pan poczuł miłą woń, rzekł do siebie: <<Nie będę już więcej złorzeczył ziemi ze względu na ludzi, bo usposobienie człowieka jest złe już od młodości. Przeto już nigdy nie zgładzę wszystkiego, co żyje, jak to uczyniłem''. (Rdz 8, 20-21)

(Złożył zatem ofiarę ze zwierząt czystych wiedząc że Jahwe bardzo lubi zapach palonego mięsa i faktycznie Jahwe ją poczuł, po czym stwierdził, że nie zniszczy już więcej ludzkości. Oto cała Biblijna historia o Potopie). 

MEZOPOTAMIA

,,A potem potop zmiótł wszystko. Po tym jak potop zmiótł wszystko królestwo ponownie zstąpiło z nieba, królestwo było w Kisz''.

(Istnieją 3 Mezopotamskie wersje o Potopie, opowiadające taką samą historię. Są to - Epos o Gilgameszu, Atra-Hasis, Eridu Genesis. Sumerowie, Akadyjczycy i Babilończycy spisali tą samą wersję. Różnice są imiona bohaterów, którzy przetrwali.

- Epos o Gilgameszu (Utnapisztim) - Atra-Hasis (Atra-Hasis) - Eridu Genesis (Ziusudra))

(Mieszkańcy Mezopotamii trzcili Panteon Bogów znanych jako Anunnaki. Królem oraz przywódcą był Anu, który mieszkał w niebie i zrzadka schodził na ziemię. Anu miał 2 synów - Enlil - przywódca Anunnaki. Enki - mądry Bóg, odpowiedzialny za stworzenie człowieka. Sumeryjska tabliczka z sytuacją Potopu jest uszkodzona, brakuje w niej treści fabuły).

Historia Potopu zaczyna się w Sumerze, kiedy Anunnaki spotykają się na zgromadzeniu Bogów, a Bóg Enlil namawia Bogów do zniszczenia ludzkości.

,,Kraj stał się zbyt duży, a ludzie zbyt liczni. Enlil musiał słuchać ich hałasu. Zwrócił się do wielkich bogów: ,,Hałas ludzkości stał się zbyt duży''. (Atra Hasis)

(Enlil przekonywał, aby inni poparli jego pomysł. Enlil zwrócił się do Enkiego):

,,Nałożyłeś swoje ciężary na człowieka, obdarzyłeś ludzkość hałasem. Musisz stworzyć potop. Twoja moc niech będzie użyta przeciwko twoim ludziom. Sprawmy aby Enki złożył przysięgę''. (Atra-Hasis)

(Enlil rozkazuje mądremu Enkiemu, który był wodem wód, aby ten złożył przysięgę wraz z wszystkimi Bogami i zesłał Potop. Enki zabiera głos podczas zgromadzenia Bogów):

,,Enki przemówił do swoich braci bogów: Dlaczego chcecie zmusić mnie do złożenia przysięgi? Dlaczego miałbym używać mojej mocy przeciwko mojemu ludowi? Powódź, o której wspomniałeś: Co to jest? Nawet nie wiem! Czy miałbym ją stworzyć?''. (Atra-Hasis)

,,Zgromadzenie bogów nie słuchało. Bogowie wydali wyraźne polecenie''. (Atra-Hasis)

(Bogowie Anunnaki postanowili zesłać Potop aby zniszczyć ludzkość, a Enki przyjaciel ludzkości musiał złożyć przysięge, że nikogo nie ostrzeże. Bogowie nie przejmowali się losem ludzi, tylko Enki kochał ludzi, był bardzo zmartwiony. Enki wpadł jednak na genialny pomysł. Objawił się królowi sumeryjskiego miasta):

,,Z naszej ręki potop zaleje miasta oraz kraj; zapadła decyzja, że ludzkość ma zostać zniszczona. Werdykt, polecenie zgromadzenia bogów, nie może zostać odwołany''. (Eridu Genesis)

(Enki nie mógł ostrzec króla, mówiąc mu to w bezpośredni sposób. Przemawiał zatem do ściany).

,,O płocie trzciny! O ściano z cegieł! Posłuchaj tego, uważaj, o ściano! Człowieku z Szurppak, synu Ubara-Tutu, zburz dom i zbuduj łódź!'' (Epos o Gilgameszu)

,,Porzuć bogactwo i szukaj przetrwania! Odrzuć własność, uratuj życie! Zabierz na pokład łodzi nasienie wszystkich żywych istot! Łódź, którą zbudujesz, jej wymiary powinny być równe: jej długość i szerokość będą takie same, przykryj ją dachem, jak Apsu, ocean poniżej''. (Eridu Genesis)

,,Stwórz górne i dolne pokłady. Sprzęt musi być bardzo silny, asfalt mocny, aby dać siłę''. (Atra-Hasis)

Król odpowiada: ,,Słucham, mistrzu, co mi powiedziałeś. Zrozumiałem i zrobię to, ale co mam powiedzieć mojemu miastu, tłumowi oraz starszym?''. (Epos o Gilgameszu)

Enki odpowiedział: ,,Powiesz im również: Na pewno bóg Enlil odczuwa nienawiść. W jego mieście nie mogę już dłużej żyć. Nie mogę już stąpać po ziemi Enlila. Muszę udać się do oceanu poniżej, aby zamieszkać z moim mistrzem''. (Epos o Gilgameszu)

(Enki wpadł na pomysł, aby król budując łódź, nie zdradził powodu, dlaczego ją buduje. Nakazał mu powiedzieć ludziom, że bogowie Enki i Enlil są w konflikcie, a zatem król uda się do wód do Enkiego, w ten sposób ludzie z miasta pomagają mu przy budowie łodzi. Następnie czytamy jak rzemieślnicy biorą się za budowanie wielkiej łodzi, pokrywając ją smołą oraz tworząc przegrody. Budowa zostaje ukończona, król przemawia):

,,Wszystko, co posiadałem, załadowałem na pokład. Całe srebro oraz złoto, wszystkie żywe stworzenia, które miałem, załadowałem na pokład. Wysłałem na pokład wszystkich moich krewnych i przyjaciół, zwierzęta polne, dzikie stworzenia i przedstawicieli każdej umiejętności oraz rzemiosła''. (Epos o Gilgameszu)

(Król wszedł na obszar łodzi, wyczekując obiecanego Potopu. W końcu nadeszła ogromna katastrofa. Czytamy):

,,Bogowie Anunnaki nieśli pochodnie ognia, paląc kraj błyskotliwymi błyskami. Cisza boga Burzy przemknęła po niebie, a wszystko, co było jasne, zamieniło się w ciemność. Przez jeden dzień wiatry spłaszczyły kraj, a potem przybył potop''. (Epos o Gilgameszu)

,,Nadszedł potop. Broń kasiisu uderzyła w ludzi niczym armia. Nikt nie widział nikogo innego, nie dało się rozpoznać w katastrofie. Potop ryknął niczym byk, ciemność była całkowita, nie było słońca''. (Atra-Hasis)

,,Wszystkie złe wiatry, wszystkie burzowe wiatry zebrane w jeden a wraz z nim potop ogarnął miasta przez siedem dni i siedem nocy''. (Eridu Genesis)

(Bogowie zsyłają wiatry oraz Potop. Katastrofa zabija ludzi, którzy znajdują się poza Arką. Król pozostaje jednak bezpieczny na pokładzie łodzi, wraz z rodziną, przyjaciółmi, rzemieślnikami. Bogowie rozmyślają nad losami ludzi których przykryła glina. W końcu potop zdaje się przemijać, a król otwiera okno arki):

,,Łódź popłneła na górę Nimush''. (Epos o Gilgameszu)

,,Siódmego dnia, wyciągnąłem gołębice i wypuściłem: gołębica pofrunęła, ale potem wróciła, nie było miejsca do lądowania, więc wróciła do mnie. Wyjąłem jaskółkę, pozwoliłem jej się uwolnić: pofrunęła, ale potem wróciła, nie było miejsca do lądowania, więc wróciła do mnie. Wyjąłem kruka, uwolniłem go: kruk pofrunął, zobaczył, jak wody się cofają, znalazł jedzenie i nie wrócił już do mnie''. (Epos o Gilgameszu)

(Król, widząc, że wody się cofają, postanawia opuścić Arkę. Gdy tylko to zrobił, natychmiast zabija zwierzę i składa ofiarę dla Bogów Anunnaki).

,,Złożyłem ofiarę z owcy. Ofiarowałem kadzidło przed szczytem góry. Umieściłem 14 naczyń ofiarnych, umieściłem pod nimi trzcinę, mitr oraz cedr''. (Epos o Gilgameszu)

(Anunnaki widząc ofiarę ze zwierzęcia natychmiast stąpili na ziemię)

,,Bogowie poczuli zapach, bogowie poczuli przyjemny zapach, bogowie zgromadzili się jak muchy nad ofiarą z owcy''. (Epos o Gilgameszu)

(Anunnaki widząc, że człowiek przetrwał Potop, wyrażają radość. Zastanawiają się, jak na ten fakt zareaguje Enlil. Po chwili Enlil stępuje z nieba i wstępuje w furię):

,,Enlil zauważył łódź. i był wściekły na bogów. My, wielcy Anunna, my wszyscy uzgodniliśmy razem pod przysięgą! Żadna forma życia nie miała przetrwać. Jak ktokolwiek mógł przeżyć katastrofę? Anu usłyszał to i powiedział do Enlila: Któż by to zrobił, jak nie Enki? Enki usłyszał głos i przemówił do bogów: ,,Zrobiłem to, wbrew waszej woli! Upewniłem się, że życie zostało zachowane''. (Epos o Gilgameszu)

(Enki, Bóg który uratował ludzkość spokojnie odpiera zarzuty Enlila. Anunnaki stają po jego stronie i cieszą się, że ludzkośc mogła przetrwać. Enlil pozostaje w kłopotliwej sytuacji, i w końcu akceptuje fakt, że ludzkośc przetrwała potop):

,,Enlil wszedł do łodzi, wziął mnie za rękę i zabrał na pokład. Wprowadził na pokład moją żonę i kazał jej uklęknąć u mego boku, dotknął naszych czół, stojąc między nami, aby nas pobłogosławić''. (Epos o Gilgameszu)

Oto cała historia o Potopie. Potop miał miejsce w Sumerze. Potop przetrwał Król wraz z rodziną na dużej łodzi. Po latach historii historia ta została spisana przez Sumerów. Następnie po wielu latach, skopiowali ją Akadyjczycy. Później Babilończycy. Po setkach lat, historię tą kopiowali sąsiednie ludy, zpisywali ją Grecy oraz Żydzi. 

 

(Żydowska historia pozostaje znana na całym świecie, gdzie Sumeryjska została zapomniana, i znają ją garstka ludzi).

PORÓWNANIE:

- W Biblii Bóg Jahwe zamierza zniszczyć lud w Potopie, w wersji Sumeryjskiej - bogowie Anunnaki.

- W Biblii Bóg ostrzega jedną osobę, aby się uratowała, w Sumerze również.

- Zarówno w Biblii jak i według Sumerów, człowiek który się ratuje, był legendarnym patriarchą, który żył przez bardzo długo czas.

- I tu i tu dostaje zadanie zbudowania łodzi.

- I tu i tu, łódź ma być pokryta smołą.

- I tu i tu łódź ma mieć kilka pokładów.

- I tu i tu człowiek ma zabrać swoją rodzinę i zwierzęta.

- Rozmiar łodzi jest podobny tu i tu. 14400 łokci kwadratowych dla arki i (15000 łokci dla Noego)

- I tu i tu Bóg oraz Bogowie zsyłają wiatry oraz deszcze, tworzące Potop.

- I tu i tu giną inni ludzie oprócz tych zgromadzonych na arce.

- I tu i tu bohater wysyła ptaki, aby sprawdzić czy woda opadła. Biblia - kruk gołąb. Sumerze - kruk jaskółka oraz gołąb.

- I tu i tu arka znajduje się na wysokiej górze

- I tu i tu bohater opuszcza arkę i zabija zwierzęta składając ofiarę.

- I tu i tu Bóg oraz Bogowie czują miłą woń zapachu palonego mięsa.

- Zarówno Jahwe jak i Anunnaki decydują, że ludzkość zasługuje na dalsze życie i zawierają przymierze. 

Historia jest identyczna i różni się kilkoma detalami. W Biblii brakuje jaskółki. W Biblii Potop trwa 40 dni i nocy, a w Sumerze 7 dni i nocy. W Biblii występuje jeden Bóg Jahwe, a w Sumerze wielu Bogów Anunnaki. Sumeryjska historia jest znacznie dłuższa, starsza oraz bogatsza w szczegóły. Ustalmy zatem konkretne daty:

Istnieje konsensus naukowy, że pierwsze 5 ksiąg w tym księga rodzaju zostały skompletowane w 6 w.p.n.e podczas niewoli Babilońskiej. W encyklopediach znajdziemy informacje, że:

 

- Księga Rodzaju została spisana 700-500 r.p.n.e. Akadyjski epos 

 

- Atra-Hasis został spisany 1800 r.p.n.e - tysiąc lat przed Biblią. Eridu Genesis pochodzi z 2300 r.p.n.e (1600 zachowana wersja) 

- Babiloński Epos o Gilgameszu został spisany 1800 r.p.n.e. (1300-1000 potop. - 700 najlepsza zachowana kopia). 

- Eridu Genesis - 2300 r.p.n.e (1600 zachowana wersja)

Żydzi, Chrześcijanie oraz Muzułmanie wyciągają asa z rękawa, faktycznie najstarsza spisana Księga Rodzaju pochodzi z około 700 do 500 r.p.n.e. Mógł jednak istnieć jeszcze wcześniejszy nieodkryty tekst. Według tradycji to przecież sam Mojżesz miał napisać pierwszych ksiąg Biblii, oraz księgę rodzaju. Chronologia Biblijna oraz badania naukowców skazują, że Mojżesz miał wyprowadzić Izrelitów z Egiptu w około 1450 r.p.n.e. 

 

Według tradycji Mojżesz zatem spisał Księge Rodzaju  oraz historię o Potopie pomiędzy 1450-1400 r.p.n.e. Jak widzimy nie ma tutaj żadnego asa w rękawie. Naukowcy nie zgadzają się zresztą z tym, że to Mojżesz spisał Księge Rodzaju. Najstarszy zapis języka palaohebrajskiego datowany jest na 10 wiek p.n.e. Nawet jeśli przyjmiemy optymistyczną wersję, że to Mojżesz spisał Księgę Rodzaju, to spisałby historię o Potopie kilkaset lat po tym jak istniały już wersje sumeryjskie i akadyjskie. Biblijna historia o Potopie to kopia z Sumeru. Wiedza o tym wszyscy religioznawcy, archeolodzy, czy historycy-religii. Jedne z wypowiedzi badaczy:

,,Kultowa historia potopu, Noego i Arki, jaką znamy dzisiaj, z pewnością wywodzi się z starożytnej Mezopotamii, współczesnego Iraku''.

,,Biblijna historia potopu pasuje tak ściśle do Eposu z Gilgameszu, że niewielu wątpi, iż wywodzi się z relacji mezopotamskiej''.

,,Od ponad 100 lat naukowcy rozpoznają, że biblijna historia arki Noego oparta jest na starszych modelach mezopotamskich''.

,,Historia potopu pochodzi ze starożytnej Mezopotamii, przechodziła od Sumerów do Babilończyków, potem do Kanaanejczyków i Izraelitów aż z kilkoma zmianami trafiła do Biblii.

[...]

Sama Biblia daje nam wskazówki, że potop miał miejsce w Sumrze - Abraham pochodził z Mezopotamii, jego przodkowie pochodzili z Sumeru. Wieża Babel, była budowana w Sumerze. Biblia od początku opisuje historię Sumeru, a biblijny przedpotopowi władcy żyli przez bardzo długi czas, tak jak władcy sumeru.

Na Potop nie ma żadnych dowodów. Nie oznacza, że ów Potop nigdy nie miał miejsca. Wielu osób uważa, że potop mógłbyć katastrofą, która mogła mieć miejsce 10800 r.p.n.e, kiedy w ziemie uderzył deszcz meteorytów, wywołując zmniejszenie czapl lodowych i nagłe podniesienie poziomu oceanu, wywołując lokalne powodzie. Istniał jednak 2 powazne problemy  Wciąż był to lokalny Potop na małą skalę, a nie ogromny pokrywający góry. Gorszy problem jest z datowaniem. NIe ma żadnych śladów. Czyżby nigdy nie było opisanego Potopu? Czy aby napewno był ogólno światowy.

Zarówno Sumerowie jak i Żydzi w tamtym czasie nie mieli pojęcia o istnieniu Antarktydy, oraz Australii. Nie wiedzieli o istnieniu Oceanii, dalekiej Azji, dalekiej części Europy i Afryki. Nie mieli pojęcia o Ameryce Północnej, oraz Południowej. Dla tamtych  ludzi świat był znany i zamieszkiwany, gdzie zamieszkiwały sąsiednie ludy. Naukowcy proponują, że ów Potop był lokalnym Potopem na terenie Mezopotamii. Co ciekawe zarówno Atra-Hasis jak i sumeryjski oryginał Eridu Genesis bardzo precyzyjnie podają że Potop zmiecie kraj sumer i sumeryjskie miasta. Tylko tyle i aż tyle. Sumeryjski Eridu Genesis podaje wyraźnie:

,,Z naszej ręki potop zaleje miasta oraz kraj; zapadła decyzja, że ludzkość ma zostać zniszczona''. 

,,Potop ogarnął miasta przez siedem dni i siedem nocy. Po tym, jak potop ogarnął kraj, po tym, jak zły wiatr rzucił wielką łódź na wielkich wodach wyszło słońce, rozchodząc się nad niebem i ziemią''.

Jak widzimy sumerysjki oryginał wskazuje, że Potop miał miejsce tylko w Sumerze, a nie na całym świecie. Tak samo wskazuje bezpośrednia kopia Akadyjski epos Atra-Hasis. Co jeszcze ciekawsze, w żadnym z tych dwóch tekstów nie ma informacji o tym, że wody przykryły góry, a arka wylądawała na górze. Nie ma o tym ani jednego słowa. Bohater wychodzi z arki i składa ofiarę w bliżej nieokreślonego miejsca. 

Lądowanie na górze pojawia się dopiero w Babilońskiej Eposie o Gilgameszu, który powstał setki lat po sumeryjskim oryginale. Następnie ten sam fragment o lądowaniu na górze został skopiowany na górze za pomocą Gilgameszu. W najstarszych dwóch tekstach, nie ma żadnego globalnego Potopu ani wód przykrywających góry.

W.G Lambert oraz A. R. Milard rozwiązali tą zagadkę. Wskazują, że w sumeryjskiej wersji - w wierszach 258-261 po powodzie rzeki. Król z Jusudry zamieszkał na ziemii w kraju Dilmud, tam gdzie wznosi się słońce. W tej wersji opowieści Łódź z Yusudry płynie do Zatoki Perskiej. Sumeryjskie słowo zostało zinterpretowane jako góra, chociaż w języku sumeryjskim, lecz oznacza ziemia (ziemia obcego kraju). Zdaniem naukowców doszło do przekręcenia oryginalnego znaczenia, z tym powstała historia o łodzi lądującej na górze. 

,,Człowieku z Szuruppak, synu Ubara-Tutu, zburz dom i zbuduj łódź!''

Zerknijmy na sumeryjską liczbę królów:

,,Następnie Sippar upadło i królestwo zostało przeniesione do Szuruppak. W Szuruppak Ubara-Tutu panował przez 18600 lat. A potem potop zmiótł wszystko''.

Klucz leży w glinianej tabliczce. W około 2000 roku p.n.e. spisano listę królów, czytamy tam inne następujące słowa:

,,Następnie Sippar upadło i królestwo zostało przeniesione do Szuruppak. W Szuruppak Ubara-Tutu panował przez 20400 lat. Potem królem był Ziusudra, który panował 10 sar: 36000 lat. A potem Potop zmiótł wszystko''. Ów Ziusudra według listy królów faktycznie był ostatnim królem Szuruppak przed potopem. Synem Ubara-Tutu jak wynikało to z tekstów. Max Malahen: ,,W czasie potopu Ziusudra, sumeryjski Noe, był królem miasta Szuruppak, gdzie otrzymał ostrzeżenie o zbliżającej się katastrofie. Zarówno okrycia epigraficzne, jak i archeologiczne dają podstawy, by sądzić, że Ziusudra był prehistorycznym władcą znanego historycznego miasta Szuruppak, które zostało zidentyfikowane''. Innymi słowy Król z Yusutra z Szuruppak uciekł wielką łodzią przed Potopem. 

 

Pytanie brzmi; czy w Sumerze był jakikolwiek Potop? W 1929 roku zostało odkryte w mieście Ur dużą warstwę osadów rzesznych poprzedzających kulturę Ubajt. Według odkrywców był to ślad Biblijnego Potopu. Problem polegał na tym, że owe ślady pochodziły jedynie z miasta Ur, co gorsza są datowane na 3500 r.p.n.e. Ślady Potopu powinny być późniejsze i pochodzić z miasta Szuruppak. Czy zatem w mieście Szuruppak miał miejsce jakikolwiek Potop? Odpowiedź brzmi: tak. 

Archeolodzy ku swojemu zdumieniu, odkryli dowody lokalnego potopu w mieście Szuruppak, oraz różnych innych miastach sumeryjskich. Warstwa osadów rzecznych datowana metodą radio węglową na około 2900 r.p.n.e. Przerywa ciągłość osadnictwa rozciągając ją aż 120 km na północ do miasta Kisz. Ceramika polichromowana (3200-2900 r.p.n.e) została odkryta bezpośrednio pod warstwą powodziową z Szuruppak, a zgadza się to zatem z Biblijnym datowaniem.  Jak wskazuje Bary Bandstra: ,,Potop w Szuruppak był lokalnym wydarzeniem spowodowanym spiętrzeniem rzeki Karun przez rozprzestrzenianie się wydm, zalewanie Tygrysu i jednoczesne obfite opady deszczu w regionie Niwiny, rozlewające się na Eufrat''.

Oddajmy głos najwybitniejszemu Sumerologowi w historii Profesor Samuel Nakramen: ,,Uzasadnione jest wyciągnięcie wniosków z obecnych dowodów, że mezopotamska opowieść o potopie i oparta na niej wersja Starego Testamentu została zainspirowana faktyczną katastrofą, która miała miejsce ok. 3000 r.p.n.e. pozostawiając ślady archeologiczne w Szuruppak, Kisz i prawdopodobnie w wielu innych miejscach, które dopiero zostaną odkryte''.

Jak wskazuje Stefanin Dale - ekspert historii bliskiego wschodu - ,,Wszystkie historie o potopie mogą wywodzić się z jednego mezopotamskiego oryginału, używanego przez tysiące lat w opowieściach podróżników, przetłumaczone i dostosoowane do lokalnych upodobań, aby dać niezliczoną liczbę rozbieżnych wersji''.

Podsumowując:

Istnieją 3 możliwe wyjaśnienia Potopu

- Według 1 ta miejsce mogła się nigdy nie wydarzyć i zostać wymyślona przez Sumerów.

- Według 2 opcji, to król został uratowany przez Boga Enkiego (Jednego z Anunnaki) który polecił mu ratować siebie oraz (...) Sumeryjski oryginał: ,,Zabierz na pokład łodzi nasienie wszystkich żywych istot!'' (Eridu Genesis) Sumeryjski tekst nie podaje, że na łódź zabrano zwierzęta, lecz nasienie żywych istot. Dla zwolenników starożytynych astronomów jest to wskazówka, że w rzeczywistości na łódź zabrano dna różnych gatunków zwierząt, co sumerowie określili jako nasienie. Dzięki temu władcy sposób zapełniono by nie wielką arkę.

3 Wyjaśnienie zakłada, że Bogowie nigdy nie istnieli. W Sumerze nastąpił lokalny Potop gdy wylały rzeki, a król z Szuruppag wraz ze świtą, oraz zwierzętami starał się ratować na pokładzie wielkiej łodzi. Po tym jak przeżył katastrofę, stworzył historię, że przetrwał dzięki jednemu z Bogów, a historia zaczęła się wzbogacać o coraz bardziej dramatyczne fragmenty. Są to jednak tylko spekulacje. 

 

 

Nie podważalnym faktem jednak jest to, że Biblia jest kopią Sumeryjską. Kolejne ludy po Sumerach kopiowały tą samą historię na podstawie swojego politeizmu, zaś po tysiącach lat Izraelici wyznający monoteizm, skompilowali Bogów Anunnaki w jednego Boga Jahwe który zsyła Potop oraz ratuje Noego - oto cała kompletna historia Potopu.

WIEŻA BABEL

Każdy z nas słyszał o Wieży Babel z wersji Biblijnej Księgi Rodzaju dawno temu ludzie zebrali się, aby zbudować ogromną wieże Babel. Bóg Jahwe widząc tą budowę, postanowił stąpać na ziemię i pomieszać ludziom języki, rozproszył ich po całej ziemi. Zwykle myślimy, że ta historia to wyłącznie mit, próba wyjaśnienia tego, dlaczego różni ludzie mówią różnymi językami i dlaczego istnieją różne narody. Wszystko wskazuje, że wieża Babel naprawdę kiedyś istniała.

,,Mieszkańcy całej ziemi mieli jedną mowę, czyli jednakowe słowa. A gdy wędrowali ze wschodu, napotkali równinę w kraju Szinear i tam zamieszkali. I mówili jeden do drugiego: <<Chodźcie, wyrabiajmy cegłę i wypalmy ją w ogniu>>. A gdy już mieli cegłę zamiast kamieni i smołę zamiast zaprawy murarskiej, rzekli: <<Chodźcie, zbudujemy sobie miasto  i wieżę, której wierzchołek będzie sięgał nieba, i w ten sposób uczynimy sobie znak, abyśmy się nie rozproszyli po całej ziemi>> A Pan zstąpił z nieba, by zobaczyć to miasto i wieżę, które budowali ludzie, i rzekł: <<Są oni jednym ludem i wszyscy mają jedną mowę, i to jest przyczyną, że zaczęli budować. A zatem w przyszłości nic nie będzie dla nich niemożliwe, cokolwiek zamiera uczynić. Zejdźmy więc i pomieszajmy tam ich język, aby jeden nie rozumiał drugiego!>> W ten sposób Pan rozproszył ich stamtąd po całej powierzchni ziemi, i tak nie dokończyli budowy tego miasta. Dlatego to nazwano je Babel, tam bowiem Pan pomieszał mowę mieszkańców całej ziemi. Stamtąd też Pan rozproszył ich po całej powierzchni ziemi''. (Rdz 11, 1-9)

(To cały Biblijny opis o Wieży Babel. Wypiszmy zatem kluczowe informacje: 

- Budowa wieży miała miejsce na równinie w kraju Szinear.

- Wieża była budowana przy użyciu wypalanych cegieł oraz smoły.

- Budowa miasta nie została dokończona, gdyż Pan zstąpił z nieba i pomieszał ludziom języki oraz rozproszył ich po ziemi.

- Dokładna nazwa miejsca - Babel.

Biblia nie podaje więcej informacji, nie wiemy kiedy miała odbyć się ów budowa, nie wiemy ile miałaby mieć metrów, nie znamy imion ludzi którą mieli by budować. Dla ścisłości 'Pan' z hebrajskiego oznacza Jahwe, czyli Biblijnego Boga. Zacznijmy zatem poszukiwania miejsca budowy wieży w kraju Szinear).

Jak czytamy w artykule z encyklopedii Żydowskiej a także na standardowej encyklopedii Biblii; SHINAR - to nazwa obszaru, znanego nam jako Mezopotamia, głównie krainy Babilońskie.

'Szinear' - akadyjskie 'Sumeru' - 'Sumer'. Nazwa ta mogła również wywodzić się od sumeryjskiego 'ki.en.gi.uri' - 'Sumer i Akkad'. Zgodnie z tą teorią Szinear odpowiadałby Sumerowi i Akkadowi, czyli późniejszej Babilonii, co zgadzałoby się z przekazem Biblijnym. Jak widzimy mamy pierwszy trop. Według Biblii, Wieża Babel była budowana w Mezopotamii. 

 

Kolejna wskazówka znajduje się w opisie, zgodnie, gdzie ludzie budowali wieżę z wypalanych cegieł oraz smoły. Jest to bardzo konkretna informacja, która jest w stanie zidentyfikować nam czym była Wieża Babel. W Mezopotamii znacznie w Sumerze, ludzie budowali tzw. Zigguraty, czyli ogromne piętrowe świątynie dla Bogów. Rdzeń zigguratu wykonywano z cegły mułowej, po czym pokrywano go wypalonymi cegłami na pokładzie z asfaltu, naturalnego materiału, podobnego do smoły. Już dziesiątki lat temu Wieżę Babel połączyło wiele naukowców w tym Samuel Noah Kramer - najwybitniejszy sumerolog. Jak na razie mamy dwie istotne wskazówki. Wiemy, że Wieża Babel była Zigguratem z Mezopotamii, pozostaje teraz kwestia, którym dokładnie Zigguratem. Przejdźmy do ostatniej Biblijnej wskazówki, gdzie w Biblii wieża została nazwana 'Babel' - z hebrajskiego 'balal' - 'pomieszać'. Babel tradycyjnie jest utożsamiany z miastem Babilon, czyli z wspaniałą stolicą Babilonii. Wszystko wskazuje na to, że Biblijna wieża Babel była tak naprawdę Zigguratem wybudowana w mieście Babilon. Wieżą Babel miał zostać Ziggurat E-temenanki, dziś znajdujące się w ruinach. Z zapisów historycznych wiadomo, że Ziguratem został zbudowany w Babilonie na planie kwadratu o boku 90 metrów a wysokość wynosiła 91 metrów. Ziggurat E-temenanki był najwyższą budowlą w świecie starożytnym. Budowla ta skazała się z 5, bądź 7 pięter. Oblicowano ją wypalaną cegłą, glazurowaną na błękitny kolor. Ziggurat był poświęcony dla Boga Marduka. Ziggurat E-temenanki miał łączyć ziemię z niebem. Pierwotna budowla została zniszczona w 689 roku p.n.e z rozkazu Asyryjskiego Władcy Sennacherib. W następnych latach, królowie Babilońscy odbudowali Ziggurat, który osiągnął swoją klasyczną formę. W tamtym czasie Żydzi zostali wyprowadzeni w niewolę Babilońską i to właśnie wtedy spisano Biblijną Księgę Rodzaju. Przypuszczenie historyków jest zatem takie, że wspomnienia o tej budowli mogło przetrwać podanie w Biblijnej Wieży Babel. Stała się ona dla Żydów symbolem ludzkiej pychy oraz sprzeciwu wobec Boga Jahwe.

 

Dr. Andrew George z wydziału językoznawstwa zbadał ciekawą tabliczkę kamienną pochodzącą z miejsca budowy wieży datowaną na 6 w.p.n.e. Na tabliczce widniał wizerunek władcy oraz Zigguratu Etemenanki, z inskrypcją wieża świątyni Babilonu. Na tabliczce widnieje tekst mówiący; ,,Od Morza Górnego po Morze dolne, odległe krainy i tętniące życiem miejsca zamieszkania zmobilizowałem, aby zbudować ten budynek''. Zgromadzeni z nakazu króla z całej okolicy, będąc przedstawicielami wielu kultur, posługiwali się wieloma językami. Stąd też według dr. Georga, w przekazie Biblijnym znajduje się fragment o pomieszaniu języków. Jak widzimy wszystko wskazuje, że Biblijna Wieża Babel, była tak naprawdę Zigguratem Etemenanki. Wskazuje na to miejsce, oraz rodzaj budowy. Nazwa Babel - Babilon, ogromna wieża jaka tam istniała oraz fragment o ludziach różnych języków. Wieża Babel jednak nie była Zigguratem Etemenanki. Powody są bardzo proste - Według Biblii Bóg Jahwe pomieszał ludziom języki, rozproszył ich po ziemi, nie pozwalając na dokończenie budowy. Biblia nie podaje, że Bóg Jahwe bezpośrednio zniszczył wieże, natomiast apokryficzna księga Jubileuszów oraz Żydowski Historyk Józef Flawiusz wspominają o tym, że Bóg Jahwe miał zburzyć wieżę wielkim wiatrem. Tym czasem Ziggurat Etemenanki był budowlą skończoną, do końca zbudowaną. Problem dotyczy chronologii - zerkjnijmy na prowizoryczną oś czasu. Badania naukowe wskazują że spisanie Księgi Rodzaju zostało spisane między 7-5 W.p.n.e. Oryginalna wersja Biblijna zaczyna się od postaci Abrahama który miał żyć na przełomie 3-2 tysiąclecia p.n.e. Jak wskazują historycy, czy religioznawcy - wcześniejsze Biblijne historie sprzed czasów Abrahama to tylko i wyłącznie kopie starszych tekstów Mezopotamii (Głównie z Sumeru). Jak widzimy, według Biblijnej chronologii, budowa wieży Babel miała wiele pokoleń, przed Abrahamem. Nie znamy dokładnej daty. Mogło się to wydarzyć pomiędzy 4000-2500 r.p.n.e. Musimy zatem znaleźć Ziggurat pochodzący z tamtych czasów.

Ziggurat Etemenanki został zniszczony w 689 r.p.n.e po czym został odbudowany przez Króla Nabuchodonozora II. Pierwotny Ziggurat Etemenanki istniał wcześniej, jednak dowody archeologiczne jasno wskazują, że budowla ta powstała w Babilonie (1700-1300 r.p.n.e) Jak zatem widzimy budowla ta nie mogła być Biblijną Wieżą Babel. Budowa ta została budowana kilkaset lat po Abrahamem, lecz według Biblii Wieża Babel miała zostać zbudowana na kilkaset lat przed Abrahamem. Datowanie wogóle się tutaj nie zgadza. Ziggurat Etemenanki jest tutaj o 1000 lat za młody, aby mógłbyć Biblijną Wieżą Babel. Co więcej samo miasto Babilon rozkwitło w 1900 r.p.n.e. Starożytni historycy tacy jak Tezjasz czy Berossosz, zapisali, że miasto Babilon zostało założone w 2300 r.p.n.e. Wciąz są to czasy zbyt późne. Jesteśmy zatem w kropce, nie mamy tropu który wydawał się obiecujący. Ogromny Ziggurat Etemenanki nie mógł być wieżą Babel. Czyżby zatem Wieża Babel była tylko mitem, oraz próbą tego dlaczego ludzie mówią różnymi językami? Problem jest tym większy, że przeczytaliśmy całą Biblijną relacje na temat wieży Babel i nie odnajdziemy tam dodatkowych poszlag. Cała sprawa wydaje się bardzo trudna, jednak poszukajmy bardziej wnikliwie i głębiej...

 

W ksiązce Józefa Flawiusza (Dawne dzieje Izraela) przeczytamy: ,,To pyszne lekceważenie Boga rozjudził w nich Nimrod, wnuk Chama, syna Noego, zuchwały mąż o krzepkich rękach. [...] A groził również, że gdyby Bóg chciał jeszcze raz zalać ziemię, potrafi on już sobie przeciw Niemu poradzić: zbuduje wieżę wyższą, niż zdoła dosięgnąć woda, i pomści nawet zagładę przodków. Pospólstwo ochoczo poddało się nakazom Nimroda, uległośc wobec Boga uważając za niewolę. Zaczęli budować wieżę i pracowali z niezmordowanym zapałem''. (Księga I, Rozdział IV)

 

Jak widzimy historyk Józef Flawiusz bardzo wyraźne napisał, że budowę wieży zainicjował Nimrod. Mamy tutaj bardzo ważną kluczową informację.

 

Louis Ginzberg 'The Legends of the Jews' tom 1, rozdział 4: ,,Niesprawiedliwośc i bezbożność Nimroda osiągnęły punkt kulminacyjny w zbudowaniu Wiezy Babel. Jego doradcy zaproponowali plan wzniesienia takiej wieży, Nimrod zgodził się na to, i został on wykonany w Szinear przez tłum sześćiuset tysięcy ludzi. Przedsięwzięcie nie było niczym więcej jak buntem przeciwko Bogu, a wśród budowniczym istniały trzy rodzaje buntowników. Pierwszza grupa przemówiła: wstąpmy do niebios i toczmy z Nim wojnę; druga grupa przemówiła: Wstąpmy do niebios, ustawmy bożków i oddajmy im tam cześć; a trzecia strona przemówiła: Wstąpmy do niebios i zniszczmy je łukami i włóczniami''. (Tom I, Rozdział 4)

 

Jak się szybko okazało po krótkim sprawdzeniu, wszystkie Żydowskie opowieści jednoznacznie indentyfikowały, że budowę wieży Babel miał zlecić Nimrod. Jak wskazuje Talmud; ,,Niektórzy z tamtego pokolenia, chcieli nawet prowadzić wojnę z Bogiem w niebie, według legend Rabinicznych celem budujących było obalenie, bądź zabicie Boga Jahwe''.

Biblia nie podaję nam, że to Nimrod rozkazał budowę wieży, jednak mamy w niej pewne informacje na temat postaci Nimroda:

,,Kusz zaś zrodził Nimroda, który był pierwszym mocarzem na ziemi. Był on też najsławniejszym na ziemi myśliwym. Stąd powstało przysłowie: <<Dzielny jak Nimrod, najsławniejszy na ziemi myśliwy>>. On to pierwszy panował w Babelu, w Erek, w Akkad i w Kalne, w kraju Szinear''. (Rdz 10, 8-10)

(Jak właśnie przeczytaliśmy, według Biblii - Nimrod był wielkim mocarzem myśliwym, który panował w Szinear m.in w Erek, Akkad i Kain, czy Babelu. Nazwa Szinear odnosi się do Mezopotami. Akkad to mezopotamskie miasto Akad. Kalne to - Kalhu. Biblijne Erek to sumeryjskie miasto Uruk, czyli jedno z najstarszych miast Mezopotamii. Mamy tam również wymienioną nazwę Babel. Ponownie jednak nic tutaj się nie zgadza, ponieważ Babilon został założony w 2300 r.p.n.e. Dodatkowo Nimrod pojawia się tylko w Biblii oraz Żydowskich historiach, nie ma o nim w żadnym tekście w Mezopotamii. Ponownie gubimy obiecujący trop.

W ksiązce Legenda o powstaniu cywilizacji Davida Rohla z uniwersytetu Londyńskiego. Sprawdźmy zatem co odkrył David Rohl - odkrył że Babilon to zbyt późne czasy nie pasujące do Biblijnej Narracji na temat Wieży Babel. Odkrył również, że według Józefa Flawiusza oraz Żydowskich legend, wieże miał zbudować Nimrod, ten sam który według który miał panować w Babel, Akkad czy Urug. David Rohl postanowił sprawdzić sumeryjską listę królów. (Od powstania świata, aż do 20 w.p.n.e. Historyk poszukiwał tam imienia Nimrod, będąc przekonany, że musiał być to któryś z królów z Sumeru. Niestety na liście nie było żadnego Nimroda. Rozczarowany Rohl zerknął na listę pierwszych sumeryjskich królow po Potpoie. Według Biblii Nimrod panował w Urug. Oto imiona pierwszych władców po Potopie z sumeryjskiej listy królów:

- Mesz-ki-ag-gaszer

- Enmerkar

- Lugalbanda

- Dumuzid

- Gilgamesz

 

Imię jednego z tych królów przykuło jego uwagę. - Enmerkar.  

 

Według Biblii Nimrod należał do drugiego pokolenia po Potopie, zaś Enmerkar był drugim sumeryjskim królem po Potopie. Końcówka imienia Enmer(kar) - 'kar' - myśliwy. Był to zatem król Enmerkar - Enmer myśliwy.

Jak pamiętamy Biblia w taki sposób wspomina Nimroda: ,,Był on też najsławniejszym na ziemi myśliwym. Stąd powstało przysłowie: <<Dzielny jak Nimrod, najsławniejszy na ziemi myśliwy>>''. (Rdz 10, 9).

David Rohl odkrył zatem coś niezwykłego:

- Nimrod jak i Enmerkar byli drugim pokoleniem po Potopie.

- Obaj byli władcami Uruk.

- Byli określani jako myśliwi.

Mamy tutaj 3 zadziwiające podobieństwa - Nimrod jak i Enmerkar byli tą samą osobą, wskazywali także słynni profesorowie Samuel Noah Kramer. Jeśli są to te same osoby, to warto się zastanowić dlaczego ich miana są różne. David Rohl wiedział, że w języku hebrajskim nie zapisywano samogłosamek, a tylko spółgłoski - oznacza to, że źródłospis obu imion jest dokładnie taki sam: 

- ENMER = NMR. 

 

- NIMROD = NMRD. 

- NMR+D = 'buntować się', Nimrod buntownik.

W ten sposób źródłosłów Enmerkar i Nimrod jest dokładnie taki sam. Mamy zatem już 4 podobieństwa. Rohl odkrył, że:

- Nimrod panował w kilku sumeryjskich miastach, i dokładnie takie same informacje znajdziemy na temat Enmerkara.

- Nimrod miał rozkazać budowę wieży Babel, tymczasem sumeryjskie teksty jasno podają, że enmerkar rozkazał budowę wielkiego Zigguratu. 

David Rohl miał jedną zagadkę do rozwiązania. Faktycznie tym razem naprawdę wszystko się zgadza, lecz Enmerkar zbudował Ziggurat w mieście Eridu, a nie w mieście Babel. Tym razem trop się nam nie urwie, David Rohl rozwiązał tą zagadkę:

Po ślęczeniu tygodniami nad starożytnymi dokumentami, historyk odkrył w 2 źródłach, że Eridu i Babilon były ze sobą mylone, przez starożytnych historyków. Otóż znacznie późniejsza wersja listy królów, zamiast miasta Eridu, pozostaje tam miasto Babilon. David odkrył szybko, że oba miasta zarówno Babilon, jak i Eridu, miały dokładnie taką samą nazwę w języku sumeryjskim - Nunki.

Autor Księgi Rodzaju pomylił zatem 2 miejsca, o identycznej Sumeryjskiej nazwie, i nie umyślnie powiązał wieże z Babilonem, po tym jak wieża znajdowała się w znacznie starszym mieście Eridu. To idealnie tłumaczy, dlaczego według Biblii Nimrod panował i budował Eridu, podczas gdy sumeryjski król Enmerkel zbudował wielki Ziggurat w Eridu. Wszystko idealnie do siebie pasuje, lecz to nie koniec powiązań.

Otóż apokryficzna księga Jubileuszów opisuje, że glina, którą polepiali cegły była asfaltem, co pochodzi z morza, i wodotrysku w ziemi Szinear: ,,I zaczęli budować, i w czwartym tygodniu wyrobili cegłę z ognia, i cegły służyły im zamiast kamienie, i glina która je polepiali była asfaltem co pochodzi z morza i z wodotrysków w ziemi Szinear''. (Księga Jubileuszów 10, 20)

David Ruhl wskazuje: miasto Eridu znajdowało się dokładnie nad samą zatoką perską. Z kolei Sumeryjski Epos - Enmerkar and the Lord of Aratta opisuje, jak król Ermerkan z Urug, buduje masywne Ziggurat w Eridu, i domaga się przy tym cennych materiał od ludu Araty na jego budowę. 

Badania archeologiczne wykazują w Eridu masywną platformę z czasów Enmerkara pomiędzy 2900 a 2600 r.p.n.e. Platforma, które nigdy nie zostały dokończona. Później platforma ogromnej wieży została opuszczona i wystawiona na niszczycielskie działania wiatru, oraz piasku. Po setkach lat nadbudowano na niej kolejne świątynie. Jak zatem widzimy zgadza się absolutnie wszystko. To była właśnie była prawdziwa Biblijna wieża Babel, którą odnaleźliśmy. 

Zgadza się:

- czas budowy, czyli początek III tysiąclecia p.n.e.

- miejsce budowy czyli Szinear

- rodzaj budowli, czyli ziggurat z wypalonych cegieł oraz smoły.

- zgadza się autor budowy - Nimrod czyli Enmerkar.

- obaj myśliwi, obaj władcy Uruk, oraz Eridu.

- zgadza się, że wieża z Eridu nigdy nie została dokońcona.

Pozostała kwestia pomieszania języków. Jak się okazuje, to sumeryjski Epos Enmerkar and the Lord of Aratta jako pierwszy w historii wskazuje o pomieszaniu języków ludziom. Już w 1968 roku wskazywał na to najwybitniejszy sumerolog Samuel Noah Kramer. W owym Eposie z III tysiąclecia p.n.e czytamy o złotych czasach gdy: 

- ,,W tamtych czasach nie było strachu, nie było zagrożenia. Człowiek nie miał wroga. Cały wszechświat, ludzie w zgodzie chwalili Enlila jednym językiem''..

Sumerowie wierzyli, że był taki czas, gdzie ludzie mówili tylko jednym językiem. Dalej czytamy jak Enki - Bóg mądrości postanowił pomieszać ludziom języki i jedność językowa została utracona. Jak wskazuje Kramer, tekst ten nie podaje powodu, dla którego Enki pomieszał ludziom języki. Z kolei w 19 wieku George Smith odnalazł królewską tabliczkę Aszurmanipala, w której opisano relacje o pomieszaniu języków. Nie nazwany z imienia Bóg, pomieszał ludziom języki, oraz zniszczył wieżę, którą budowali. Według Sumeryjskiej wersji o Potopie to Bóg Enlil rozkazał na zgromadzeniu Bogów na zniszczenie ludzkości w ogromnym Potopie. Bóg enki ostrzegł jednak króla wybranego człowieka, aby ten uratował się w łodzi, wraz z rodziną i zwierzętami. Ludzkość popotowa pamiętała to wydarzenie, przez co pałała chęcią zemsty na Enlilu, chcąc zbudowac wieżę za pomocą której dostali by się do nieba, i mogliby go zabić. Grupa Bogów pod przywódctwem Enlila widząc jednak te działanie poczuła zagrożenia. Enlil postanowił zniszczyć wieżę, oraz rozkazał mądremu Bogu Enkiemu aby ten rozproszył ludzi za granicami i pomieszał im języki w taki sposób, aby nie mogli się więcej porozumieć. 

 

Po tysiącach lat autor Biblijnej Księgi Rodzaju forsując monoteizm, skompilował te wydarzenia w taki sposób, że bohaterem jest tam tylko jeden Bóg Jahwe. Sytuacja taka sama jak w Biblijnej wersji o Potopie. Tam czytamy, że to Jahwe postanawia zniszczyć ludzkość pod Popotem, po czym to ten sam Jahwe ostrzega Noego. Wiemy, że według Sumerów, działania te wykonali dwaj różni Bogowie; Enlil oraz Enki. 

Biblijna Wieża Babel była niedokończonym Zigguratem budowanej przez Enmerkara w sumeryjskim miejście Eridu. Pomieszanie języków można znaleźć w Enmerkar and the Lord of Aratta.

STWORZENIE CZŁOWIEKA

BIBLIA

A wreszcie rzekł Elohim: Uczyńmy człowieka na Nasz obraz, podobnego Nam. Niech panuje nad rybami morskimi, nad ptactwem powietrznym, nad bydłem, nad ziemią i nad wszystkimi zwierzętami pełzającymi po ziemi!'' (Rdz 1, 26)

Stworzył więc Elohim człowieka na swój obraz, na obraz Elohim go stworzył: stworzył mężczyznę i niewiastę. (Rdz 1, 27)

Po czym Elohim im błogosławił, mówiąc do nich <<Bądźcie płodni i rozmnażajcie się, abyście zaludnili ziemię i uczynili ją sobie poddaną; abyście panowali nad rybami morskimi, nad ptactwem powietrznym i nad wszystkimi zwierzętami pełzającymi po ziemi>>. I rzekł Elohim: <<Oto wam daję wszelką roślinę przynoszącą ziarno po całej ziemi i wszelkie drzewo, którego owoc ma w sobie nasienie: dla was będą one pokarmem. (1 Rdz, 29-30)

Oto są dzieje początków po stworzeniu nieba i ziemi. Gdy Pan Bóg uczynił ziemię i niebo. (Rdz 2, 4)

('Pan Bóg' - 'Jahwe Elohim'  'Pan' - hebrajski - Jahwe)

Oto są dzieje początków po stworzeniu nieba i ziemi. Gdy Jahwe Elohim uczynił ziemię i niebo, nie był jeszcze żadnego krzewu polnego na ziemi, ani żadna trawa polna jeszcze nie wzeszła - bo Jahwe Elohim nie zsyłał deszczu na ziemię i nie było człowieka, który by uprawiał ziemię. Lecz mgła wydobywała się z ziemi i zwilżała całą powierzchnię gleby. Wtedy to Jahwe Elohim ulepił człowieka z prochu ziemi i tchnął w jego nozdrza tchnienie życia, wskutek czego stał się człowiek istotą żywą. (Rdz 2, 4-7)

(Jahwe stworzył człowieka z czegoś co istniało, przekształcając tylko materię. Biblia nie podaje miejsca, gdzie Jahwe stworzył człowieka).

A zasadziwszy ogród w Eden na wschodzie, Jahwe Elohim umieścił tam człowieka, którego ulepił. (Rdz 2, 8)

Jahwe Elohim wziął zatem człowieka i u mieścił go w ogrodzie Eden, aby uprawiał go i doglądał. (Rdz 2, 15)

(Adam od początku był stworzony do pracy fizycznej, Adaam z hebrajskiego - (Adamaah) - człowiek, ludzkość).

Potem Jahwe Elohim rzekł: <<Nie jest dobrze,, żeby mężczyzna był sam, uczynię mu zatem odpowiednią dla niego pomoc>>. (Rdz 2, 18)

Wtedy to Jahwe Elohim sprawił, że mężczyzna pogrążył się w głębokim śnie, i gdy spał wyjął jedno z jego żeber, a miejsce to zapełnił ciałem. Po czym Jahwe Elohim z żebra, które wyjął z mężczyzny, zbudował niewiastę i przyprowadził ją do mężczyzny. (Rdz 2, 21-22)

 

(Jahwe pogrążył Adama we śnie. Jak Adam spał, Jahwe wyjął jedno żebro, zbudował z niego niewiastę. Hebrajskie 'banah' - 'zbudować').

MEZOPOTAMIA 

W połowie XIX wieku, Brytyjscy archeolodzy pracujący na terenie dzisiejszego Iraku, odkopali tabliczki zawierające literaturę cywilizacji z Mezopotamii. Odkryli poematy Babilończyków, Arkadyjczyków, oraz Sumerów. Teksty były starsze o ponad 1000 lat od tekstu Biblijnego. Teksty:

- Eridu Genesis

- Atra-Hasis

- Enuma Elisz

- Debata pomiędzy owcą i ziarnem

- Enki i Ninmah

Anunnaki - Bogowie czczeni przez Sumerów, czyli przedstawiciele najstarszej cywilizacji w historii. Przywódcą Anunnnaki był An, który żył w niebie, jako że rzadko. Władzę sprawowali Enki oraz Enlil.

STWORZENIE MEZOPOTAMSKIE: 

Kiedy An, Enlil, Enki i Ninhursag ukształtowali czarnogłowych ludzi, stworzyli małe zwierzęta, które wyszły z ziemi. (Eridu Genesis)

(Sumerowie nazywali samych siebie; 'sag-gi-ga' - 'czarnogłowi'. Wierzyli że zostali stworzeni przez An, Enlil, Enki i Ninhursag. ,,Eridu Genesis opisuje stworzenie człowieka przez czterech wielkich bogów Anunnaki. Po tym, jak Ninhursag postanowiła, że człowiek żyjący w prymitywnych koczowniczych obozowiskach powinien się rozwinąć w kierunku życia w mieście, rozpoczął się okres, gdy zwierzęta rozkwitły na ziemi, a królestwo zstąpiło z nieba'').

Kiedy bogowie zamiast człowieka wykonywali pracę, znosili obciążenia, obciążenia bogów były zbyt duże, praca zbyt trudna, kłopotów zbyt dużo, wielcy Annunaki sprawili, że Igigi znosili trud. (Atra-Hasis)

Annunaki zmusili Igigi do ciężaru pracy. Bogowie musieli wykopywać kanały, musieli czyścić kanały, linie życia ziemi. Bogowie wykopali rzekę Tygrys (koryto), a potem wykopali Eufrat. (Atra Hasis)

(Igigi po wielu latach ciężkiej pracy postanowili się zbuntować. Udali się do świątyni Enlila).

Bogowie podpalili narzędzia. Przybyli do bramy siedziby Enlila. Była noc. Dom został otoczony, o czym Enlil nie wiedział. (Atra-Hasis)

Enlil posła po Anu aby ten został przyprowadzony, Enki także został sprowadzony. Król nieba Anu był obecny, uczestniczył Enki, król Abzu, wielcy Anunnaki byli obecni. Enlil wstał i sprawa została postawiona. Enlil przemówił do wielkich bogów. (Atra-Hasis)

(Dochodzi do zgromadzenia bogów)

Enlil: Czy to przeciwko mnie powstali? Mam walczyć ...? Cóż widziałem na własne oczy? Motłoch biegał wokół moich drzwi! (Atra-Hasis)

Anu przemówił do bogów: Na co narzekamy? Ich praca faktycznie była zbyt ciężka, mieli za dużo problemów. (Atra-Hasis)

Enki: Dlaczego ich obwiniamy? Ich praca była zbyt ciężka, mieli za dużo problemów. Codziennie Ziemia rozbrzmiewała ich jękami i płaczem. Sygnał ostrzegawczy był dość głośny, wciąż słyszeliśmy hałas. Bogini łona jest tutaj obecna. Niech stwory pierwotnego człowieka, aby znosił jarzmo pracy. Niech człowiek znosi obciążenia bogów! Niech bogini łona stworzy potomstwo i niech człowiek znosi obciążenia bogów. (Atra-Hasis)  

 

(Człowiek jako niewolnik do pracy) Ninhursag (Mami/Nintu/Ninmah)

Ninhursag: Nie jest właściwym, abym go stworzyła. Ta praca należy do Enkiego. On czyni wszystko czystym! Jeśli da mi glinę, zrobię to. (Atra Hasis)

Enki: Pierwszego, siódmego i piętnastego miesiąca dokonam oczyszczenia przez umycie. Wtedy jeden bóg powinien zostać zabity. Nintu zmiesza glinę z jego ciałem i krwią. Bóg i człowiek zostaną zmieszani w glinie. Niech duch powstanie z ciała boga! Wielcy Anunnaki odpowiedzieli 'Tak!'. (Atra Hasis)

(Na zgromadzeniu Bogów, Anunnaki podejmują decyzję o stworzeniu człowieka na obraz bogów z gliny, krwi i ciała boga).

Związali go, trzymając przed Enkin. Wymierzyli mu karę i odcięli mu naczynia krwionośne. Z jego krwi Enki stworzył ludzkość, na którą nałożył służbę bogom. (Enuma Elisz, tabliczka VI, wersety 31 do 34)

Enki oraz Ninhursag zabierają się do stworzenia człowieka: ,,Ilawelę, który miał inteligencję, zabili na zgromadzeniu. Nintu zmieszała glinę z jego ciałem i krwią. (Atra-Hasis)

Anunnaki mówią do Ninhursag: Nazywaliśmy Cię Mami, ale Twoim imieniem powinno być 'Pani Wszystkich Bogów'. (Atra-Hasis)

Enki i Mami udają się do pokoju przeznaczenia na dalsze prace: Dalekowidzący Enki oraz mądra Mami poszli do pokoju przeznaczenia. Bogini łon zostały zebrane. Stąpał po glinie w ich obecności. Ściągnęła czternaście kawałków gliny i ustawiła siedem elementów po prawej stronie, siedem po lewej a pomiędzy nimi postawiła cegłę z błota. Wykorzystała (?) trzciny, otworzyła to (?) aby wyciąć pępowiny. Wywołała mądre boginie łona, siedem i siedem. Siedem stworzyło mężczyzn, siedem stworzyło kobiety. (Atra-Hasis)

Bogini łon zostały zebrane. Nintu była obecna. Policzyli miesiące, przywołali dziesiąty miesiąc jako termin przeznaczenia. Kiedy nadszedł dziesiąty miesiąc, wsunęła laskę i otworzyła łono. (Atra-Hasis)

Otworzyła łono. Jej twarz promieniała z radości. Wykonała pracę położnej, wypowiedziała błogosławieństwo. 'Ja sama to stworzyłam, moje ręce to zrobiły'. (Atra-Hasis)

(Człowiek został powołany na świat. W innych tekstach znajdziemy dodatkowe informacje: Bogowie Anunnaki narzekają na swoje warunki, a matka Enkiego przybywa aby go obudzić).

O synu mój, powstań z łóżka twego, czyń to, co mądre. Stwórz służących dla bogów, niech produkują swoje... (Enki i Ninmah)

O matko moja, istota, której imię wypowiedziałaś, istnieje. Zwiąż z tym ... bogów. Wymieszaj serce z gliny która jest nad otchłanią. Dobrzy i książęcy projektanci zagęszczą glinę. Powołacie do życia kończyny; Ninmah będzie działać nad tobą, ... boginie narodzin staną przy tobie. O, matko moja, obwieść los noworodka, Ninmah zwiąże go z ... bogów, ... jako człowiek... (Enki i Ninmah)

Matko moja, stworzenie które planujesz naprawdę powstanie. Nałóz na nie pracę dźwigania koszy. Powinnaś zagnieść glinę ze szczytu Abzu; boginie narodzin uszczkną glinę, a ty stworzysz formę. Niech Ninmah będzie twoją asystentką; i niech Ninimma, Cu-zi-ana, Ninmada, Ninbarag, Ninmug, ..... i Ninguna będą przy porodzie. Matko, po tym jak ogłosiłaś jego los, pozwól Ninmah narzucić mu pracę noszenia koszy. (Enki i Ninmah)

(Tekst się urywa, ale później czytamy jak Enki rozprawia przyjęcie)

Enki i Ninmah podejmują próby stworzenia człowieka, pierwsze próby były jednak nieudane: Ninmah wzięła w dłonie glinę ze szczytu Abzu i stworzyła z niej mężczyznę, który nie był w stanie zgiąć wyciągniętych, słabych dłoni. Po drugie, ukształtowała tego, który zawracał (?) światło, mężczyznę z ciągle otwartymi oczami. Po trzecie, ukształtowała jednego ze złamanymi stopami, drugiego ze sparaliżowanymi stopami. (W innym tłumaczeniu było, że był bardzo głupi). Po czwarte, stworzyła takiego, który nie mógł powstrzymać moczu. Po piąte, stworzyła kobietę, która nie mogła urodzić dziecka. Po szóste, stworzyła istotę bez męskiego ani żeńskiego narządu płciowego na ciele. (Enki i Ninmah) 

(Enki kierował tych ludzi do pracy, mimo swoich ograniczeń, po tym jak Ninmah stworzyła 6 typów ludzi, Enki postanawia stworzyć własny typ ludzi)

Enki opracował kształt z głową ... i ustami pośrodku, i rzekł do Ninmah: 'Wlej wytryśnięte nasienie do łona kobiety, a kobieta urodzi nasienie swojego łona'. (Enki i Ninmah)

 

(Stworzenie jednak jest nieudane. Czytamy)

Ninmah zbliżyła się do stworzenia i zadała mu pytanie, lecz nie odpowiedział. Zaproponowała mu chleb do zjedzenia, ale nie mógł po niego sięgnąć. Nie mógł leżeć na ..., nie mógł ... stać, nie mógł siedzieć, nie mógł się położyć, nie mógł ... domu, nie mógł jeść chleba. Ninmah powiedziała do Enkiego: 'Mężczyzna, którego ukształtowałeś, nie jest ani żywy, ani martwy. Nie może się sam utrzymać'. (Enki i Ninmah)

(Tabliczki są uszkodzone, stąd tekst nie zawiera informacji czy Enkiemu udało stworzyć się dobrego człowieka, jednak można się domyślać, że tak właśnie było. Ta cała historia przypomina również opowiadanie Majów w świętej księdze popol vuh, tam również bogowie stworzyli nieudanych ludzi, którzy byli zbyt głupi i nic nie rozumieli rozkazów, po czym stworzyli udanych ludzi. Pierwsi ludzie prawdopodobnie nie mogli się rozmnażać)

(Sumeryjski tekst; pieśń o motyce, opowiada jak Anunnaki przychodzą do Enlila po czarnogłowych ludzi).

Umieścił pierwszy model człowieka w formie z cegły. Spojrzał z przychylnością na swoich czarnogłowych ludzi. Teraz bogowie Anuna podeszli do niego i pokłonili się mu. Uspokoili Enlila modlitwą, ponieważ chcieli żądać od niego czarnogłowych ludzi. Ninmena, dama, która sprawiła, że urodził się władca, która sprawiła, że urodził się król, teraz rozpoczęła rozmnażanie się ludzi. (Pieśń o motyce) Ninmena to inne imię Ninhursag, która według tekstu zajęła się kwestią rozmnażania się czarnogłowych ludzi)

(Potem Enlil przydzielił ich do pracy fizycznej motyką dla bogów, z kolei Sumeryjski tekst Debata pomiędzy ptakiem i rybą, opowiada jak Bogowie Anunnaki, w szczególności Enki, podarowali miejsce Mezopotamii  jako miejsce zamieszkania dla ludzi. Enki im wszystko zapewnił).

 

Został jeszcze jeden sumeryjski tekst: Debata pomiędzy owcą a ziarnem - tekst ten pochodzi z końca trzeciego tysiąclecia p.n.e. Tekst ten zaczyna się, że Bogowie Anunnaki zjawili się na górze nieba i ziemi).

Ludzie tamtych czasów nie wiedzieli o jedzeniu chleba. Nie wiedzieli o noszeniu ubrań; chodzili z nagimi kończynami. Jak owce zjadali trawę ustami i pili wodę z rowów. (Debata pomiędzy owcą i ziarnem)

W tym czasie, w miejscu bogów, we własnym domu, na Kopcu Świętym, stworzyli owce i ziarna. (Debata pomiędzy owcą i ziarnem)

(Bogowie nie byli nasyceni, stąd zrobili coś co jest tłumaczone w różny sposób. Oto jedno z tłumaczeń)

Dla własnego dobra w czystych owczarniach człowiek otrzymał oddech. (Debata pomiędzy owcą i ziarnem) - Porównanie z oddechem życia, niczym w Biblii. Wskazówka; dziki człowiek zostałby ucywilizowany i mógłby zapewniać Bogom pożywienie.

Dla własnego dobra w świętej owczarni dali je ludzkości jako źródło utrzymania. (Debata pomiędzy owcą i ziarnem) Te tłumaczenie sugeruje, że bogowie dali ludziom ziarna, zboża, rośliny oraz bydło do utrzymania. Tekst opisuje wprowadzenie hodowli zwierząt oraz rolnictwo.

Enki i Ninhursag - tekst który opowiada o ogrodzie bogów, podobny do ogrodu Eden. 'Eden' pochodzi od akadyjskiego 'edinnu' i sumeryjskiego słowa 'edin' oznaczającego 'równina' lub 'step' Blisko spokrewniony z 'owocny', 'dobrze nawodniony'. W Sumeryjskim ogrodzie Bogów, Enki pozyskiwał wodę do nawadniania, pojawiały się tam plony, zboża oraz rośliny.

W Babilońskiej wersji Enuma Elisz, Marduk prosi o stworzenie człowieka Enkiego. Ten tekst podaje że to sam Marduk stworzył człowieka, a Enki nie został wymieniony.

Bóg Marduk stworzył człowieka, tchnienie życia w nim było. Niech powstanie i niech jego wola nie upadnie w ustach ciemnych ras, które uczynił swoją ręką. (K.3364)

 

(Jak na razie nie odnaleziono Sumeryjskiej wersji o Adamie i Ewie).

 

Ta tabliczka widoczna na ekranie pochodzi z 2200 roku p.n.e. i jest znana jako tzw. pieczęć cylindryczna Adama i Ewy.

George Smith opisał pieczęć jako posiadającą dwie postacie; męską, oraz żeńską po każdej stronie drzewa, wyciągające ręce do owocu, podczas gdy za kobietą znajduje się wąż. Smith oraz inni naukowcy uważali to za dowód na to, że legenda upadku człowieka była znana w Sumerze. 

Dziś naukowcy uważają że pieczęć przedstawia scenę z bankietu. Mężczyzna w czapce z rogami jest Bogiem. Kobieta jest czcicielką, a wąż jest symbolem płodności.

Być może jakiś nieodkryty sumeryjski tekst, opisuje pierwszą specjalną parę ludzi która mogła mieć dzieci i się rozmnażać. 

W tym momencie warto wspomnieć, że według Biblii, Adam i Ewa niekoniecznie musieli być pierwszymi ludźmi. Po tym jak Kain zabił Abla bał się wygnania przez Boga bo ktokolwiek go spotka, będzie mógł go zabić. Biblijny opis sugeruje, że autor Księgi Rodzaju wiedział o istnieniu innych ludzi, lecz ludzie ci nie mieli dla niego żadnego znaczenia, i nie byli brali pod uwagę. Autor martwił się o specjalnych ludzi Adama i Ewę oraz ich potomstwo, a nie o ludzi spoza tej grupy.

Enki przebywając w wydzielonym ogrodzie postanowił zjeść w ogrodzie osiem roślin, które sprawiły, że ostro zachorował, po czym osiem części jego ciała bardzo go bolały. Bogini Ninhursag po namowie ze strony Enkiego postanawia stworzyć osiem bogiń, które zajmą się leczeniem poszczególnych części ciała. Czytamy.

Ninhursag 'Mój bracie, co cie boli?' Enki: 'Boli mnie żebro'. Ninhursag: 'Bogini Ninti stworzyłam dla ciebie'. (Enki i Ninhursag)

(Ogólnym obszarem leczenia Ninti było żebro, sumeryjskie 'ti' oznacza żebro, jak i życie. Owa Ninti to Pani żebra, lub Pani życia). 

Omówiliśmy więc stworzenie człowieka według Biblii i Sumerów. Według Biblijnych Naukowców, Księga Rodzaju została spisana pomiędzy 700-500 r.p.n.e. Omawiane teksty z Mezopotamii zostały spisane pomiędzy 2400-1800 r.p.n.e

Dokonajmy porównania obydwu relacji:

B: - Człowiek został stworzony przez Elohim/Jahwe 

M: - Stworzenie przez Anunnaki (Enki i Ninhursag)

I tu i tu jest zamiar, chęć, stworzenia człowieka.

Zarówno w B. i M. padają głośne słowa, aby stworzyć człowieka. Biblijne słowa Elohim; stwórzmy człowieka na nasz obraz i podobieństwo, są niczym echo podjętej głośno decyzji podczas zgromadzenia Bogów Anunnaki.

I tu i tu człowiek zostaje stworzony na boskie podobieństwo. W Biblii na podobieństwo Elohim. W Mezopotamii na podobieństwo Anunnaki.

I tu i tu podają, że na podobieństwo zostali stworzeni zarówno mężczyzna i kobieta. Biblijna wzmianka o tym, że kobieta została stworzona na obraz Boży, jest tematem spekulacji, tajemnic, oraz kontrowersji. W Mezopotamskich tekstach nie ma żadnej spekulacji ani tajemnic, ponieważ mężczyzna został stworzony na podobieństwo męskich Bogów Anunnaki, kobieta na podobieństwo żeńskich Bogów Anunnaki.

Zarówno tutaj i tutaj ludzie dostają rośliny z ziarnami. 

Tutaj i tutaj opisany jest dwukrotny opis stworzenia człowieka, najpierw ogólnie później bardziej szczegółowo.

Tutaj i tutaj opisują, że człowiek nie został stworzony ,,od tak'', ale zostali ulepieni.

Biblia podaje, że został ulepiony z prochu ziemi, teksty Mezopotamskie również podają, że został ulepiony z ziemi. Dopiero późniejsze teksty Atra-Hasis, czy Enuma Elisz, opisują ulepienie nie tylko z ziemi, ale również z krwi oraz ciała bogów.

W Biblii pierwszy człowiek zwany był Adam. W Mezopotamii Adami/Adamu/Adapa.

Według Biblii człowiek został stworzony do uprawiania ziemi oraz do ogrodu i do oglądania go - praca fizyczna. Adam określany jest jako - rolnik, ogrodnik. W tekstach Mezopotamskich człowiek został stworzony do kopania rowów w ziemi, uprawiania w ziemi, u utrzymaniem rzek oraz kanałów.

Tu i tu został obdarowany tchnieniem życia.

Tekst o Adamie i Ewie dotąd nie został odnaleziony, ale jak widzieliśmy tu i tu, że pojawił się boski ogród 

- wydzielone miejsce na ziemi Boga według Biblii. 

- Bogów - według Sumerów

I tutaj i tutaj był to perfekcyjny ogród, bez starości, chorób i ze spokojnymi zwierzętami.

I tutaj i tutaj pojawia się  motyw żebra w rajskim ogrodzie, choć w zmienionej formie.

I tutaj i tutaj opisane jest, że pierwsi ludzie żyli bardzo długo.

I tutaj i tutaj długość życia skraca się po potopie.

Według Biblii pierwsi ludzie byli pasterzami, a po kilku pokoleniach zaczęli budować miasta. W Mezopotamii jest dokładnie to samo.

MAMY TUTAJ MASĘ PODOBIEŃSTW, ALE ISTNIEJĄ TEŻ PEWNE RÓŻNICE:

- Biblijny tekst jest bardzo ubogi i zawiera raptem parę zdań.

- Teksty Mezopotamskie są bardzo bogate i obfite w szczegóły zawierające kilka tysięcy zdań.

- Po tym jak Elohim i Anunnaki chcą stworzyć człowieka, czytamy w Biblii że człowieka lepi tylko męski Bóg Jahwe. (Dostosowanie do Monoteizmu) W Sumerze Bóg Enki i żeńska Bogini Ninhursag.

- Okrojona i młodsza Biblijna relacja, jest traktowana przez miliardy ludzi jako objawiona prawda i słowo Boże, natomiast starsza i bogatsza wersja Mezopotamii jest nazwana jako zmyślone mity.

 

PYTANIA:

- Dlaczego Biblia od początku opowiada historie Sumerów?

- Kim byli Anunnaki

- Kim był lub byli Elohim.

- Kim był Jahwe

- Dlaczego Biblia kopiując historię Sumerów, opowiada je w skróconej wersji z perspektywy jednego Boga Jahwe?

- Dlaczego pierwsi ludzie żyli tak długo.

- Kim tak naprawdę byli Sumerowie.

- Kim byli Adami/Adamu/Adapa

- Kim byli przedpotopowi władcy

- Kim był Henoh

- Kim był Abraham

STWORZENIE ŚWIATA

 

BIBLIA

Hebrajski; ,,Bareszit bara Elohim et haszamaim wet haarec'' - ,,Na początku Bóg stworzył niebo i ziemię''. (Rdz 1, 1)

(Bóg w liczbie pojedynczej to El bądź Eloah. Termin Eloh(im) pod względem gramatycznym, jest w liczbie mnogiej. W hebrajskim im - oznacza męską liczbę mnogą. 'Elohim' dosłownie oznacza 'bogowie')

Org: ,,Na początku Elohim stworzył niebo i ziemię'' (Rdz 1, 1)

(Stworzenie z niczego - z nicości, przez nadprzyrodzonego Boga) Mało jednak zdaje sobie sprawę, że pierwsze zdanie, jest najbardziej kontrowersyjnym zdaniem w historii ludzkości. Problem jest ze znaczeniem 'bara', który oznacza 'stworzył'. To oznacza, że niebo i ziemia miała zostać stworzona przez Elohim).

Jeśli zobaczymy w słowniki to słowo 'bara' może oznaczać - uformować, odciąć, stworzyć. Warto wiedzieć, że (The Jewish Publication Society) od lat piszą pracę w której piszą, że słowo 'bara' nie powinno być tłumaczone jako stworzyć, a tym bardziej stworzyć coś z niczego. (Podobnie jak wielu innych Biblistów)

Zdanie - Na początku Bóg stworzył niebo i ziemię. Może oznaczać - Zostały ukształtowane, bądź oddzielone przestrzennie przez Elohim. 

,,Ziemia zaś była bezładem i pustkowiem: ciemność była nad powierzchnią bezmiaru wód, a Duch Elohim unosił się nad wodami''. (Rdz 1, 2)

Duch to po hebrajsku 'ruwach' - słowo to może oznaczać duch, wiatr, tchnienie, co zresztą napisało w odnośnikach Biblii Tysiąclecia, z której korzystamy.

Ziemia składała się wtedy wyłącznie z wody, nie było żadnego lądu. Nad wodami unosił się duch, lub wiatr Elohim.

,,Wtedy Elohim rzekł: <<Niechaj się stanie światłość!>> I stała się światłość. Elohim widząc, że światłość jest dobra, oddzielił ją od ciemności. I nazwał Elohim światłość dniem, a ciemność nazwał nocą. I tak upłynął wieczór i poranek - dzień pierwszy''. (Rdz 1, 3-5)

(Jak czytamy Elohim sprawia, że staje się światłość, oddzielając ją od ciemności. Światłość została uznana za dobrą. Dotychczasowe działania zajęły 1 dzień)

,,A potem Elohim rzekł: <<Niechaj powstanie sklepienie w środku wód i niechaj ono oddzieli jedne wody od drugich!>> Uczyniwszy to sklepienie, Elohim oddzielił wody pod sklepieniem od wód ponad sklepieniem; a gdy tak się stało, Elohim nazwał to sklepienie niebem. I tak upłynął wieczór i poranek - dzień drugi''. (Rdz 1, 6-8)

(Mija zatem 2 dzień. Dochodzi do oddzielenia wód. Wody na górze zostały nazwane przez Elohim niebem)

,,A potem Elohim rzekł: <<Niechaj zbiorą się wody spod nieba w jedno miejsce i niech się ukaże powierzchnia sucha!>> A gdy tak się stało, Elohim nazwał tę suchą powierzchnię ziemią, a zbiorowisko wód nazwał morzem''. (Rdz 1, 9-19)

(W końcu Elohim sprawia, że pojawia się ląd - powierzchnia sucha. Ląd nazwany - ziemią. Wody - morzem).

,,Elohim widząc, że był dobre, rzekł: <<Niechaj ziemia wyda rośliny zielone: trawy dające nasiona, drzewa owocowe rodzące na ziemi według swego gatunku owoce, w których są nasiona>>. I stało się tak. Ziemia wydała rośliny zielone: trawę dające nasienie według swego gatunku i drzewa rodzące owoce, w których było nasienie według ich gatunków. A Elohim widział, że były dobre. I tak upłynął wieczór i poranek - dzień trzeci''. (Rdz 1, 11-13)

(Mija zatem 3 dzień. Po pojawieniu się suchego lądu, ziemia wydaje rośliny, trawę, oraz drzewa owocowe. Elohim widział, że dzieło było dobre)

,,A potem Elohim rzekł: <<Niechaj powstaną ciała niebieskie, świecące na sklepieniu nieba, aby oddzielały dzień od nocy, aby wyznaczały pory roku, dni i lata; aby były ciałami jaśniejącymi na sklepieniu nieba i aby świeciły nad ziemią>>. I stało się tak. Elohim uczynił dwa duże ciała jaśniejące: większe, aby rządziło dniem, i mniejsze, aby rządziło nocą, oraz gwiazdy''. (Rdz 1, 14-16)

(Jak czytamy - świecące ciała niebieskie mają wyznaczać pory roku, dni oraz lata, świecąc nad ziemią. Uczynił dwa ciała słońce i księżyc, oraz gwiazdy. Asach tłumaczone jako - 'uczynił', może również oznaczać 'obserwował. Nad ziemią świecą słońce oraz księżyc oznaczając dzień oraz noc).

,,I umieścił je Elohim na sklepieniu nieba, aby świeciły nad ziemią: aby rządziły dniem i nocą i oddzielały światłość od ciemności. A widział Elohim, że był dobre. I tak upłynął wieczór i poranek - dzień czwarty''. (Rdz 1, 17-19)

(Termin Naatan jest tłumaczone jako 'umieścił', ale może także oznaczać ustawił, wyznaczył albo pozwolił, aby świeciły. Wielkie światła niebieskie oddzielają ciała niebieskie od ciemności. Tak minął 4 dzień procesu stworzenia).

,,Potem Elohim rzekł: <<Niechaj się zaroją wody od roju istot żywych, a ptactwo niechaj lata nad ziemią, pod sklepieniem nieba!>> Tak stworzył Elohim wielkie potwory morskie i wszelkiego rodzaju pływające istoty żywe, którymi zaroiły się wody, oraz wszelkie ptactwo skrzydlate różnego rodzaju. Elohim widząc, że były dobre, pobłogosławił je tymi słowami: <<Bądźcie płodne i mnóżcie się, abyście zapełniały wody morskie, a ptactwo niechaj się rozmnaża na ziemi>>. I tak upłynął wieczór i poranek - dzień piąty''. (Rdz 1, 21-23)

(Mija zatem piąty dzień. Elohim tworzy istoty żywe - stworzenia morskie, skrzydlate ptactwo).

,,Potem Elohim rzekł: <<Niechaj ziemia wyda istoty żywe różnego rodzaju: bydło, zwierzęta pełzające i dzikie zwierzęta według ich rodzajów!>> I stało się tak. Elohim uczynił różne rodzaje dzikich zwierząt, bydła i wszelkich zwierząt pełzających po ziemi. I widział Elohim, że były dobre. A wreszcie rzekł Elohim: <<Uczyńmy człowieka na Nasz obraz, podobnego Nam. Niech panuje nad rybami morskimi, nad ptactwem powietrznym, nad bydłem, nad ziemią i nad wszystkimi zwierzętami pełzającymi po ziemi!>>''. (Rdz 1, 24-26)

(Jak widzimy Elohim tworzy zwierzęta lądowe - bydło, zwierzęta pełzające, dzikie zwierzęta. Ostatecznie mówi: Uczyńmy człowieka na Nasz obraz, podobnego Nam. Tworząc mężczyznę oraz niewiastę. Ludzie mają panować nad zwierzętami, oraz odżywiać się roślinami stworzonymi przez Elohim. Na koniec pierwszego rozdziału czytamy:)

,,A Elohim widział, że wszystko, co uczynił, było bardzo dobre. I tak upłynął wieczór i poranek - dzień szósty''. (Rdz 1, 31)

(Dzień szósty - ziemia zaroiła się od zwierząt lądowych, a ukoronowaniem pracy miało być stworzenie człowieka na obraz Elohim. Następnie czytamy:)

,,W ten sposób zostały ukończone niebo i ziemia oraz wszystkie jej zastępy [stworzeń]. A gdy Elohim ukończył w dniu szóstym swe dzieło, nad którym pracował, odpoczął dnia siódmego po całym swym trudzie, jaki podjął. Wtedy Elohim pobłogosławił ów siódmy dzień i uczynił go świętym; w tym bowiem dniu odpoczął po całej swej pracy, którą wykonał stwarzając''. (Rdz 2, 1-3)

(Dzień 7 - Elohim postanawia odpocząć po całym procesie stworzenia. Tak kończy się proces tworzenia świata. Później Biblia opisuje drugi raz stworzenie człowieka, a także historię ogrodu Eden i Adama i Ewy, która była omówiona wyżej. Przypomnijmy więc:)

,,Gdy Jahwe Elohim uczynił ziemię i niebo, nie było jeszcze żadnego krzewu polnego na ziemi, ani żadna trawa polna jeszcze nie wzeszła - bo Jahwe Elohim nie zsyłał deszczu na ziemię i nie było człowieka, który by uprawiał ziemię. Lecz mgła wydobywała się z ziemi i zwilżała całą powierzchnię gleby. Wtedy to Jahwe Elohim ulepił człowieka z prochu ziemi i tchnął w jego nozdrza tchnienie życia, wskutek czego stał się człowiek istotą żywą''. (Rdz 2, 4-7)

(Wcześniej pojawiało się imię Elohim. Teraz pojawia się Jahwe Elohim. Jak widzimy, każdego dnia Elohim wykonywał inną pracę - Oddzielenie światłości od ciemności. Oddzielenie wód. Wyciągnięcie suchego lądu. Stworzenie roślin. Powstanie ciał niebieskich wyznaczających pory. Stworzenie zwierząt morskich, powietrznych. Stworzenie zwierząt lądowych oraz człowieka).

Biblia zaznacza, że wykonanie każdej pracy trwało 1 dzień - łącznie 6 dni. W Biblii znajdziemy fragmenty, że 1 dzień niekoniecznie musi trwać 1 dzień: ,,Bo tysiąc lat w Twoich oczach jest jak wczorajszy dzień, który minął, niby straż nocna''. (Ps 90,4)

A następnie: ,,Niech zaś dla was, umiłowani, nie będzie tajne to jedno, że jeden dzień u Pana jest jak tysiąc lat, a tysiąc lat jak jeden dzień''. (2 P 3, 8)

(W dwóch fragmentach Biblii mamy powiedziane, że jeden dzień dla Boga, to 1000 lat. Posiłkując się tym licznikiem, oznacza, że proces tworzenia trwał 6000 lat).

Zdaniem naukowców ta historia (stworzenia) została spisana przez Żydów pomiędzy 700-500 r.p.n.e. Początkowo Żydzi jako jedyni znali i przechowywali te historię. Po setkach lat, wraz z pojawieniem się chrześcijaństwa, coraz więcej kultur zaczęło poznawać Żydowską historię o stworzeniu świata. Dziś jest znana praktycznie na każdym zakątku planety. Wszyscy znamy Żydowską historię o stworzeniu świata. Teraz poznajmy stworzenie świata z Mezopotamii:)

MEZOPOTAMIA

,,Gdy na górze niebo nie zostało nazwane, w dole ziemia nie miała imienia, wtedy Apsu dostojny, rodzic ich, i Tiamat, stworzyciela, która ich wszystkich urodziła, wody swe mieszali. Gdy pastwiska jeszcze nie było, niewidoczne były trzciny i bagna, gdy żadne z innych bóstw nie zostało jeszcze stworzone ani nazwane, nie wyznaczono im losów - wówczas bogowie zostali wśród nich stworzeni''. (Enuma Elisz I: 1-9)

(Na początku istniał tylko chaos, nie było ziemi ani nieba. Mężczyzna Apsu i kobieta Tiamat to Boskie personifikacje pierwotnych istniejących wód. Enuma Elisz wymienia także rzeczy, których jeszcze nie było. To przypomina cytowany fragment z Biblii, gdzie wymienia się rzeczy, których jeszcze nie było. Następnie pojawiają się kolejni Bogowie:)

,,Lahmu i Lahamu pojawili się, imieniem nazwani. Podczas gdy oni wzrastali, Anszar i Kiszar zostali stworzeni i przewyższyli tamtych. Wydłużali swoje dni, pomnożyli liczbę lat. Anu był ich synem, dorównując potęgą ojcom, Anszar uczynił podobnym sobie boga Anu, swego pierworodnego''. (Enuma Elisz I: 10-15)

(Mężczyzna Lahmu i kobieta Lahamu to Boskie rodzeństwo, które zdaniem ekspertów studiów religijnych, reprezentuje zodiak, gwiazdy macierzyńskie, lub gwiazdozbiory. Mężczyzna Anszar - całe niebo. Kobieta Kiszar - cała ziemia - To kolejne Boskie rodzeństwo, z którego związku rodzi się dobrze nam znany Anu - władca Anunnaki. Od Anu pochodzi Enki. Oprócz tekstu Enuma Elisz będziemy korzystać z publikacji Babilońskiej Księgi Rodzaju, którą napisał Alexander Heidel. Na 101 stronie wskazuje, że choć zachowana tablica Enuma Elisz nie mówi tego wprost, to na początku oprócz pierwotnych wód istniała także pierwotna ciemność. W starożytności istniały 2 wersje Eposu. 

 

Na początku istniały pierwotne wody pokryte ciemnością. Następnie pojawiali się wspomnieni wcześniej Bogowie. Jak wskazuje Heidel także i w Enuma Elisz, światłość pojawia się przed powstaniem ciał niebieskich:

,,Za dnia nie znajduję spokoju, w nocy nie śpię''. (Enuma Elisz I:38)

 

Nowe pokolenie Bogów, dąży do rozdzielenia żywiołów i uporządkowania chaosu co niepokoi Apsu. Apsu postanawia zgładzić nową generację Bogów. Mądry Enki przy pomocy zaklęcia uśpił Apsu i porąbał go na kawałki. Z zemsty za uśmiercenie Apsu, Tiamat postanowiła zgładzić mu tych Bogów. Stworzyła potwory morskie i wytoczyła wojnę Bogom. Bogowie bali się rozpoczęcia walki, jednak w końcu do walki zgłosił się Marduk. Wyposażony w bronie stawił się do walki w rydwanie wojennym. Marduk rzucił na Tiamat sieć, uderzył ją w łono, przeszył strzałą, rozciął jej brzuch. Zwycięski Bóg Marduk rozciął ciało Tiamat na dwie części. Jedną umieścił na górze i umieścił z niej niebo. Z drugiej stworzył ziemię. Tabliczka 4 brzmi:

,,I wypoczął pan. Na jej ciało popatrzał, cielsko potworne rozkrajał i ją stwarzać rzeczy pomysłowe. Rozciął ją, jak rybę mas-di-e, na dwie części. Połowę z niej rozłożył i pokrył nią niebo. Umieścił (tam) zasuwy, kazał im trzymać straże i zlecił, żeby jego nieba wody nie wypuszczały''. (Enuma Elisz IV: 135-140)

(Na 115 stronie książki Alexander Heidel w swojej książce pisze: ,,Jedynymi wodami które były poza kontrolą bogów były wody Tiamat. Te wody zostały zdobyte przez Marduka, który postanowił je podzielić. Z jednej połowy Tiamat stworzył ziemię, a z drugiej połowy stworzył niebo, firmament''. (Babilońska Księga Rodzaju, A.H)

Haidel wskazuje na kolejne Biblijne podobieństwo - rozdzielenie wód, oraz stworzenie firmamentu. Haidel kontynuuje: ,,Stworzenie ziemi z pierwszego rozdziału Księgi Rodzaju znajduje swój odpowiednik w Enuma Elisz, tabliczka IV: 143-145; tabliczka VII: 135 oraz fragmencie Berossosa. Po tym jak Marduk ukształtował niebo i pozbył się połowy ciała Tiamat, droga do powstania ziemi była wolna. Marduk dokonuje pomiarów Apsu, podziemnego morza, i z drugiej połowy Tiamat tworzy wielką strukturę w kształcie sklepienia i umieścił tę półkulę nad morzem. Materiał składający się na ziemę istniał od zawsze: jednak Marduk oddzielił ten materiał od słonowodnego oceanu, personifikowanego przez Tiamat, i stworzył suchy ląd''. (Babilońska Księga Rodzaju, A.H)

(Marduk wyciąga suchy ląd z wody, następnie Bóg Marduk kontynuuje proces stworzenia, które oczywiście przypominają Biblijną historię).

,,Stworzył niebiańskie stacje dla wielkich bogów, i ustanowił konstelacje, wzory gwiazd. On wyznaczył rok, wyznaczył podziały, i ustanowił po trzy gwiazdy na dwanaście miesięcy. Po zorganizowaniu roku założył niebiańską stację Neberu, aby ustalić odstępy między gwiazdami. Aby nikt nie występował ani nie był leniwy. Umieścił w nim niebiańskie stacje Enlila i Enkiego. Otworzył bramy z obu stron, i włożył mocne rygle po lewej i po prawej stronie. Umieścił wysokości nieba w brzuchu Tiamat, stworzył księżyc, powierzając mu noc. I ustanowił go klejnotem nocy, aby wyznaczał dni''. (Enuma Elisz V: 1-13)

(Jak widzimy Marduk tworzy niebiańskie stacje dla Bogów a także ustanawia konstelacje. Bóg Marduk ustanawia rok, oraz tworzy księżyc, aby wyznaczał dni. Haidel wskazuje: ,,Po tym jak Marduk stworzył niebo i ziemię, zwraca swoją uwagę na stworzenie ciał niebieskich oraz regulacji czasu''. Dalej Haidel pisze: ,,Istnienie Słońca zakłada się w opisie relacji Księżyca do Słońca oraz w odniesieniu do bram po obu stronach (wschodniej i zachodniej), przez które, jak przypuszczano, Słońce przechodziło każdego dnia''. (Babilońska Księga Rodzaju, A.H).

Dalsza część piątek tabliczki została uszkodzona, z tego powodu dalsza część pozostaje nieznana. Zakłada się, że w dalszej części Bóg Marduk stworzył także rośliny oraz zwierzęta. Haidel kontynuuje: ,,Do dziś nie odnaleziono żadnej części Enuma Elisz która opisywałaby stworzenie roślin, zwierząt, ptaków gadów i ryb. Często jest wyrażana opinia, że ten akt mógł zostać utrwalony na brakującej części V tabliczki, z której zachowały się tylko 22 z prawdopodobnych 140 wersetów. Brakujące wersety z V tabliczki musiały zawierać jakiś astronomiczny materiał a także sekcję dotyczącą dyskusji bogów do której odnosi się Tabliczka VI: 1; nie wiadomo czy pomiędzy tymi opisami znalazłoby się miejsce na opis stworzenia roślin oraz zwierząt... Odniesienie do stworzenia roślin znajduje się jednak na Tabliczce VII: 2, gdzie Marduk zostaje nazwany 'stwórcą ziaren i roślin strączkowych' (choć nie wiadomo kiedy miałby je stworzyć), a także w dwujęzycznej wersji stworzenia świata przez Marduka odkrytej w Sippar gdzie Marduk tworzy trawy i rośliny, podczas gdy stworzenie zwierząt jest krótko wspomniane w wersji 'Stworzenie Żywych Stworzeń' odkrytej w Niniwie gdzie Marduk tworzy zwierzęta w tym bydło oraz na sumeryjskim fragmencie z Nippur. Co więcej Berossos stwierdził, że Marduk stworzył 'zwierzęta zdolne do unoszenia się w powietrzu''. (Babilońska Księga Rodzaju, A.H)

(Jak widzimy choć tekst Enuma Elisz jest uszkodzony i nie zawiera tekstów o roślinach i o zwierzętach, to inne Mezopotamskie teksty wspominają o tym, że Marduk stworzył rośliny oraz zwierzęta. 6 Tabliczka Enuma Elisz, zaczyna się o Stworzeniu Człowieka, co również wskazuje, że 5 tabliczka mogłaby zawierać stworzenie roślin oraz zwierząt. Stworzenie człowieka omówione było na górze, (STWORZENIE CZŁOWIEKA). W tekście Atra-Hasis Anunnaki na zgromadzeniu Bogów, postanawiają stworzyć człowieka do pracy fizycznej - do kopania rowów i usługiwania Bogom. Pierwszego człowieka tworzy Bogini Mami oraz Bóg Enki, natomiast w Babilońskiej wersji wywyższającej Marduka, czynią to Enki, oraz Marduk. Człowiek został ulepiony z ziemi, oraz krwi Bogów. Następnie człowiek zostaje umieszczony na ziemi gdzie żyje wśród roślin oraz zwierząt).

Biblijna wersja kończy się, że po procesie stworzenia, Elohim postanawia odpocząć. Jak wskazuje Haidel; ,,Po stworzeniu świata przychodzi odpoczynek. Enuma Elisz poświęca mu prawie 2 tabliczki. Po tym jak Marduk stworzył świat i człowieka oraz wydał dekrety bogom, Anunnaki budują Esagila, świątynie Marduka. Tam bogowie spotykają się aby celebrować''. (Babilońska Księga Rodzaju, Alexander Heidel)

To już cała historia stworzenia świata według mieszkańców Mezopotamii. Zanim przejdziemy do porównania warto zauważyć, że Biblijny opis stworzenia świata trwa 7 dni, podczas gdy Babiloński opis stworzenia świata został zapisany na 7 tabliczkach. Haidel pisze: ,,Istnienie 7 dni w żydowskiej narracji zostało przypisane wpływowi siedmiu tablic stworzenia Enuma Elisz. Jednak brakuje na to dowodów. W Księdze Rodzaju akty stworzenia są dokonywane podczas każdego z pierwszych sześciu dni, podczas gdy siódmego dnia Elohim odpoczywa; tymczasem w Enuma Elisz tablice II, III oraz duże fragmenty I i IV nie zajmują się stworzeniem, a historia odpoczynku Marduka zaczyna się w pierwszej połowie VI tablicy i rozciąga się na prawie całą VII tablicę''. (Babilońska Księga Rodzaju, A.H)

Jak widzimy istniała zbyt duża różnica, aby uznać, że 7 dni stworzenia świata odpowiada 7 tablicom Enuma Elisz. Chronologia nie do końca się tutaj zgadza. Mezopotamska tablica nie określa ile trwał okres tworzenia. Z pewnością zbieżność 7 dni - 7 tablic jest intrygująca.

PORÓWNANIE RÓŻNIC: BIBLIA VS MEZOPOTAMIA:

- Akt stworzenia; Biblijna narracja - Elohim. Mezopotamska - Anunnaki (głównie przez Marduka).

 

- W Mezopotamskiej wersji występuje wielu Bogów i mamy tam do czynienia z politeistycznym aktem stworzenia. W Biblii mamy stworzenie przez Elohim, lecz te słowo dosłownie oznacza 'bogowie'. Biblijna tradycja jest uznawana za monoteistyczny akt twórczy. Mezopotamia - politeistyczny.

- W Biblii mamy do czynienia z stworzenia z niczego, choć jak wiemy słowo 'bara' do dziś jest tematem do dyskusji. ('bara' - uporządkowanie, oddzielone). W Mezopotamii materia istnieje od zawsze, ale jest nieuporządkowana. Na początku istnieją pierwotne wody, a opisy nie dążą do wyjaśnienia jak doszło do powstania materii oraz tych wód. 

 

- W Biblii nie ma nic o walce z potworami morskimi. Wody zostają spokojnie ujarzmione przez Elohim. Nie ma śladu oporu przed redukcją chaosu do porządku.

PORÓWNANIE PODOBIEŃSTW:

- W Biblii na początku istnieją pierwotne wody, w Mezopotamii także.

 

- W Biblii na początku istnieje pierwotna ciemność, w Mezopotamii również.

 

- Fragment z Biblii wymienia rzeczy których jeszcze nie było, Mezopotamia także.

 

- W Biblii pojawia się światłość, która istniała jeszcze przed powstaniem ciał niebieskich, w Enuma także.

 

- W Biblii dochodzi do oddzielenia wód, w Mezopotamii także.

 

- W Biblii Elohim tworzy firmament - sklepienie niebieskie. W Mezopotamii Marduk tworzy firmament - sklepienie niebieskie.

 

- W Biblii dochodzi do powstania suchego lądu. W Enuma Elisz również.

 

- W Biblii dochodzi do powstania ciał niebieskich - słońca, księżyca, oraz gwiazd. W Enuma Elisz także.

 

- W Biblii dochodzi do stworzenia roślin oraz zwierząt. W Enuma Elisz jest uszkodzony.

 

- W Biblii Elohim stwarza człowieka na swoje podobieństwo. W Enuma Elisz Anunnaki stwarzają człowieka na swoje podobieństwo.

 

- W Biblii Elohim postanawia odpocząć. W Enuma Elisz Anunnaki postanawiają odpocząć oraz świętować.

Jak wskazuje Haidel; ,,Identyczna sekwencja zdarzeń jest nadzwyczajna. To nie może być przypadek, ponieważ kolejność mogła być inna: ciała niebieskie mogły zostać stworzone natychmiast po stworzeniu nieba''. (Babilońska Księga Rodzaju, A.H)

Kolejność jest taka sama - pierwotne wody - pierwotna ciemność - światłość - oddzielenie wód - powstanie sklepienie niebieskiego - powstanie suchego lądu - powstanie ciał niebieskich - powstanie człowieka - boski odpoczynek.

- Dlaczego Biblijna historia opisana przez Żydów prawie tysiąc lat później, jest tak bardzo podobna do opisu Mezopotamskiego? Wcześniej w skróconej wersji Biblia opisywała historię Mezopotamii (Stworzenia Człowieka, Potopu, czy Wieży Babel) Teraz Biblia w skróconej wersji opisała Mezopotamską wersję o stworzeniu świata. Miliardy ludzi znają Biblijną historię stworzenia świata, natomiast wcześniejszy bogatszy opis stworzenia świata pozostaje praktycznie nieznany. Żydzi byli pod wpływem kultury Mezopotamii, podczas niewoli Babilońskiej.

SODOMA I GOMORA

Każdy słyszał historię według Biblijnej Księgi Rodzaju, gdzie Bóg Jahwe postanowił wymordować mieszkańców Sodomy i Gomory. Jahwe puścił deszcz siarki i ognia niszcząc mieszkańców tych miast. Ta historia oczywiście odbija się Mezopotamskim echem w tekstach opowiadających o przerażającej zagładzie sumeryjskich miast. Poznajmy zatem bliżej historię Sodomy i Gomory...

BIBLIA

Historia Sodomy i Gomory jest związana z postacią Abrahama, czyli praojca narodu Żydowskiego. Według Biblii Abraham wraz z ojcem, oraz braćmi mieszkał w Mezopotamii, konkretniej w Chaldejskim mieście Ur. Stamtąd z rozkazu Boga Jahwe udał się do Haranu, a następnie wraz z żoną Saną i bratankiem Lotem, udał się do ziemi obiecanej Kananu. Historia Sodomy i Gomory:

,,Jahwe ukazał się Abrahamowi pod dębami Mamre, gdy ten siedział u wejścia do namiotu w najgorętszej porze dnia. Abraham podniósłszy oczy dostrzegł trzech ludzi naprzeciw siebie. Ujrzawszy ich podążył od wejścia do namiotu na ich spotkanie. A oddawszy im pokłon do ziemi, rzekł: <<O Panie, jeśli darzysz mnie życzliwością, racz nie omijać Twego sługi!'' (Rdz 18. 1-3)

(Już na samym początku opowieści mamy niezwykły cytat. Jak widzimy Abraham ujrzał 3 istoty, po czym tylko na nich spojrzał, zobaczył, że są to Boskie istoty. Z dalszej narracji wynika, że był to Bóg Jahwe, oraz Malachim - aniołowie. Biblia nie podaje nam jak wyglądali Jahwe oraz aniołowie, jednak opis ten sugeruje, że Abraham musiał ich rozpoznać - po wyglądzie, bądź ubiorze).

,,Przyniosę trochę wody, wy zaś raczcie obmyć sobie nogi, a potem odpocznijcie pod drzewami. Ja zaś pójdę wziąć nieco chleba, abyście się pokrzepili, zanim pójdziecie dalej, skoro przechodzicie koło sługi waszego>>. A oni mu rzekli: <<Uczyń tak, jak powiedziałeś>>''. (Rdz 18. 4-6)

(Bóg Jahwe pokazuje że Bóg był istotą materialną poruszając się w fizycznym świecie. Chodził, mówił, oraz jadł. Jahwe oraz Malachim powstali i przeszli do tematu Sodomy i Gomory).

,,Po czym Jahwe rzekł: <<Skarga na Sodomę i Gomorę głośno się rozlega, bo występki ich mieszkańców są bardzo ciężkie. Chcę więc iść i zobaczyć, czy postępują tak, jak głosi oskarżenie, które do Mnie doszło, czy nie; dowiem się. Wtedy to ludzie ci odeszli w stronę Sodomy, a Abraham stał dalej przed Jahwe''. (Rdz 18, 20-22)

(Jak widzimy Bóg Jahwe chce sprawdzić, czy faktycznie występek mieszkańców Sodomy i Gomory jest bardzo ciężki. Czytamy także że dwaj tzw. ludzie odchodzą w stronę Sodomy. W następnym rozdziale zobaczymy, że są oni już określeni mianem Malachim - aniołami. Abraham stoi w takim razie przed Bogiem Jahwe, po czym rozpoczyna z nim negocjacje. Bratanek Abrahama czyli - Lot, mieszkał bowiem w mieście Sodoma).

,,Zbliżywszy się do Niego, Abraham rzekł: <<Czy zamierzasz wygubić sprawiedliwych wespół z bezbożnymi? Może w tym mieście jest pięćdziesięciu sprawiedliwych; czy także zniszczysz to miasto i nie przebaczysz mu przez wzgląd na owych pięćdziesięciu sprawiedliwych, którzy w nim mieszkają? (Rdz 18, 23-24) 

,,Jahwe odpowiedział: <<Jeżeli znajdę w Sodomie pięćdziesięciu sprawiedliwych, przebaczę całemu miastu przez wzgląd na nich>>''. (Rdz 18, 26)

(Abraham oraz Jahwe prowadzą negocjacje. Abraham prosi o oszczędzenie Sodomy jeśli znajdzie się tam 45 sprawiedliwych, potem 40, 30, 20 aż dochodzi do ostatecznej oferty).

,,Na to Abraham: <<O, racz się nie gniewać, Panie, jeśli raz jeszcze zapytam: gdyby znalazło się tam dziesięciu?>> Odpowiedział Jahwe: <<Nie zniszczę przez wzgląd na tych dziesięciu>>. Wtedy Jahwe, skończywszy rozmowę z Abrahamem, odszedł, a Abraham wrócił do siebie''. (Rdz 18, 32-33)

(Doszło do porozumienia. Jahwe odchodzi od Abrahama a Biblijna narracja przynosi się do akcji Sodomy. Czytamy).

,,Owi dwaj aniołowie przybyli do Sodomy wieczorem, kiedy to Lot siedział w bramie Sodomy. Gdy Lot ich ujrzał, wyszedł naprzeciw nich i oddawszy im pokłon do ziemi rzekł: <<Raczcie, panowie moi, zajść do domu sługi waszego na nocleg; obmyjcie sobie nogi. a rano pójdziecie w dalszą drogę>>''. (Rdz 19, 1-2)

(Towarzyszami byli Malachim. Ponownie mamy taką samą sytuacje. Lot ujrzał aniołów i od razu rozpoznał, że nie są to zwyczajni ludzie. Lot zaprasza ich na nocleg).

,,Zanim jeszcze udali się na spoczynek, mieszkający w Sodomie mężczyźni, młodzi i starzy, ze wszystkich stron miasta, otoczyli dom, wywołali Lota i rzekli do niego: <<Gdzie tu są ci ludzie, którzy przyszli do ciebie tego wieczoru? Wyprowadź ich do nas, abyśmy mogli z nimi poswawolić!>>''. (Rdz 19, 4-5) (poswawolić - poigrać. Hebrajski yada - poznać).

(Następnie Lot reguluje drzwi i prosi mieszkańców Sodomy by nie czynili nic złego aniołom).

,,Mam dwie córki, które jeszcze nie żyły z mężczyzną, pozwólcie, że je wyprowadzę do was; postąpicie z nimi, jak się wam podoba, bylebyście tym ludziom niczego nie czynili, bo przecież są oni pod moim dachem!''. (Rdz 19, 8)

(Mieszkańcy Sodomy nie zgodzili się na tą ofertę, po czym atakują drzwi domu Lota. Dochodzi do niezwykłego zjawiska, ponieważ dwaj Malachim włączają się do akcji, robiąc to w bardzo ciekawy sposób. Czytamy)

,,Wtedy ci dwaj mężowie, wsunąwszy ręce, przyciągnęli Lota ku sobie do wnętrza domu i zaryglowali drzwi. Tych zaś mężczyzn u drzwi domu, młodych i starych porazili ślepotą. Toteż na próżno usiłowali oni odnaleźć wejście''. (Rdz 19, 10-11)

(Dwaj aniołowie działają, wsuwają ręce do kieszeni, po czym porazili mieszkańców Sodomy).

,,A potem ci dwaj mężowie rzekli do Lota: <<Kogokolwiek jeszcze masz w tym mieście, zięcia, synów i córki oraz wszystkich bliskich, wyprowadź stąd. Mamy bowiem zamiar zniszczyć to miasto, ponieważ oskarżenie przeciw niemu do Jahwe tak się wzmogło, że Jahwe posłał nas, aby je zniszczyć>>''. (Rdz 19, 12-13)

(Lot próbował ostrzec ludzi, lecz ci myśleli, że Lot tylko żartuje. Dalej czytamy)

,,Gdy już zaczynało świtać, aniołowie przynaglali Lota, mówiąc: <<Prędzej, weź żonę i córki, które są przy tobie, abyś nie zginął z winy tego miasta>>. Kiedy zaś on zwlekał, mężowie ci chwycili go, jego żonę i dwie córki za ręce - Jahwe bowiem litował się nad nim - i wyciągnęli ich, i wyprowadzili poza miasto. A gdy ich już wyprowadzili z miasta, rzekł jeden z nich: <<Uchodź, abyś ocalił swe życie. Nie oglądaj się za siebie i nie zatrzymuj się nigdzie w tej okolicy, ale szukaj schronienia w górach, bo inaczej zginiesz!>>''. (Rdz 19, 15-17)

(Aniołowie natychmiast wyprowadzają Lota, żonę i jego córki, i rozkazują, aby się ukrył gdyż inaczej zginie. Lot prosi aniołów by ten nie musiał uciekać w góry).

,,Oto jest tu w pobliżu miasto, do którego mógłbym uciec. A choć jest ono małe, w nim znajdę schronienie. Czyż nie jest ono małe? Ja zaś będę mógł ocalić życie>>. Odpowiedział mu: <<Przychylam się i do tej twojej prośby; nie zniszczę więc miasta, o którym mówisz. Szybko zatem schroń się w nim, bo nie mogę dokonać zniszczenia, dopóki tam nie wejedziesz>>. Dlatego dano temu miastu nazwę Soar''. (Rdz 19, 20-22)

(Aniołowie czekają ze zniszczeniem, dopóki Lot nie dotrze do Soaru, sytuacja wygląda tak, jak można byłoby odwlec na rządanie. Lot dociera do bezpiecznego miasta a Jahwe rozpoczyna zniszczenie:)

,,Słońce wzeszło już nad ziemią, gdy Lot przybył do Soaru. A wtedy Jahwe spuścił na Sodomę i Gomorę deszcz siarki i ognia od Jahwe z nieba. I tak zniszczył te miasta oraz całą okolicę wraz ze wszystkimi mieszkańcami miast, a także roślinność''. (Rdz 19, 24-26)

(Mamy tutaj dosłownie, że Jahwe spuścił z nieba deszcz siarki oraz ognia. Giną nie tylko mieszkańcy miast, ale również roślinność).

,,Żona Lota, która szła za nim, obejrzała się i stała się słupem soli''. (Rdz 19, 27)

(Żona Lota została zniszczona i pozostał z niej słup soli. W Koranie możemy zobaczyć taki zbiór wydarzeń):

,,Zatem My wybawiliśmy jego i jego rodzinę, ich wszystkich, Z wyjątkiem pewnej starej kobiety spośród tych, którzy pozostali w tyle''. (Koran Sura 26, 170, 171)

,,Abraham, wstawszy rano, udał się na to miejsce, na którym przedtem stał przed Jahwe. I gdy spojrzał w stronę Sodomy i Gomory i na cały obszar dokoła, zobaczył unoszący się nad ziemią gęsty dym, jak gdyby z pieca, w którym topią metal''. (Rdz 19, 28-29)

(Oto Biblijna historia o Sodomie i Gomorze. Abraham widzi ogromne zniszczenie jakie Jahwe zesłał na mieszkańców tych miast. Tylko Lot przez wzląd na Abrahama zostali uratowani).

,,Siarka, sóll, spalenizna po całej jego ziemi!>> Nie obsieją jej, nie zakiełkuje, nie urośnie na niej żadna roślina, jak w zagładzie Sodomy, Gomory, Admy i Seboim, które Jahwe zniszczył w swym gniewie i zapalczywości'''. (Pwt 29, 22)

(Tutaj Biblia podaje, że oprócz Sodomy i Gomory, Jahwe zniszczył również miasta Admy i Seboim. W Księdze Mądrości czytamy):

,,Gdy przyszła zatrata na bezbożnych, ona wybawiła Sprawiedliwego, gdy zbiegł przed ogniem na Pięć Miast spadającym. Zachowało się jeszcze świadectwo ich przewrotności: dymiące pustkowie, rośliny owocujące o niezwykłej porze''. (Mdr 10, 6-7)

(Tutaj Biblia wskazuje, że zostało zniszczonych pięć miast. Ks. Mądrości spisana ponad 1000 lat po zdarzeniach Sodomy i Gomory wskazuje, że wciąż rośliny owocowały tam o niezwykłej porze, jako echo dziwnej zagłady miast. Apokalipsa Ezdrasza):

,,Biada wam, Asyrio, która ukrywa niesprawiedliwych pośród was! O niegodziwy narodzie, pamiętaj o tym, co zrobiłem Sodomie i Gomorze, których ziemia leży w kawałkach smoły i stercie popiołów. Tak uczynię tym, którzy mnie nie słuchali, mówi Pan Wszechmogący''. (4 Ezdr 2, 8-9)

(Dlaczego Bóg zabił ludzi w Sodomie i Gomorze? Pierwsze skojarzenie to homoseksualne skłonności mieszkańców Sodomy, co ma odzwierciedlenie w tym, że Lot zaoferował im wzamian za aniołów - dwie córki dziewice. Czy aby napewno? Ludzie ci mieli być niegodziwi, bezbożni, mieli niechętnie przyjmować przybyszów, przestępstwa gospodarcze, bluźnierstwa, gardzili prawem Boskim, oraz ludzkim

,,A wśród proroków Jerozolimy widziałem obrzydliwość: cudzołóstwo, zatwardziałość w kłamstwie i popieranie złoczyńców, przy czym nikt się nie nawraca ze swej niegodziwości. Stali się oni wszyscy dla Mnie jakby Sodomą, a mieszkańcy ich jakby Gomorą''. (Jr 23, 14)

(W Ks. Powtórzonego Prawa, Mojżesz wskazuje, że Sodoma i Gomora mogła zostać zniszczona, ponieważ opuściła przymierze z Jahwe. Sodoma i Gomora to dwa Kananejskie miasta, które znajdowały się w miejscu dzisiejszego Morza Martwego. Jak wiemy Morze Martwe słynie z niezwykłego stężenia soli, co sprawia, że na powierzchni z łatwością utrzymują się ludzie, nie umiejący pływać. Archeolodzy umiejscawiają Sodomę i Gomorę, a także Admę i Seboim, albo na dnie Morza Martwego, albo ruinami miast na wschodnim wybrzeżu. Odkryte stanowisko Sodomy i Gomory ma być w Tall el-Hammam Excavation w Jordani. (Północny wschód) 

 

Archeolog Steven odkopał tam ruiny miasta, gdzie oznalazł m.in spalone cegły oraz stopioną ceramikę. Obiekty tam były narażone na temperaturę przekraczające 1000 stopni celsjusza. Badania udowodniły, że bryła musiała przez kilka sekund mieć temperaturę 12000 stopni celsjusza. Zdaniem badaczy, miasto zostało zniszczone przez eskplozję meteorytów w powietrzu, odpowiadające sile wybuchu 10-megatonowej głowicy nuklearnej. Ich zdaniem tym właśnie było zniszczenie Sodomy i Gomory. Problem polega jednak na tym, że panowie Archeolodzy się mylą. Otóż, jak czytamy, datowanie radiowęglowe organicznych dowód archeologicznych, wykazało że zdarzenie miało miejsce około 1700 r.p.n.e. Ten fakt jest tutaj kluczowy, ponieważ chronologia Biblijna, bardzo jasno i wyraźnie wskazuje, że Abraham żył pomiędzy 2100-2000 r.p.n.e. Pomyłka wynosi tutaj, aż 300 lat. Profesor studiów Starego Testamentu w swojej pracy uważa, że indentyfikacja z Sodomą wymagała by całkowicie niedopuszczalnej zmiany Biblijnej chronologii. Wymagała by również zaprzeczenia wszystkich Biblijnych dat od Abrahama do Salomona. Na tym problem wskazuje profesor studiów biblijnych Tod Bolley a inny profesor Bill Shreger, również nie odpowiada Sodomie, pod względem geograficznym. Argument z datowaniem jest kluczowy. To tak jakby ktoś odkrył w miejscu Jerozolimy grobowiec człowieka imieniem Jezus i twierdził, że jest to grób Jezusa z Nazaretu, pomimo, że grób uchodziłby z 350 r.n.e. 300 lat różnicy, jak narazie przekreśla indentyfikacje. Sodoma i Gomora do dziś pozostają nie odkryte. Możliwe że znajdują się na dnie Morza Martwego, możliwe, że na brzegach.

Podsumowując Sodoma i Gomora miały zostać zniszczone przez Jahwe deszczem siarki oraz ognia. Zniszczenie siarki sprawiło, że nad miastami unosił się gęsty dym jakgdyby z pieca, w którym topią metal. Biblijna chronologia wskazuje, że to wydarzenie miało miejsce pomiędzy 2100 a 2000 r.p.n.e. 

Mezopotamia

W Mezopotamii zniszczenie miało miejsce przy Morzu Martwym, a więc około 1000km od Sumeru (996,31km) Pomimo tego, historia o Sodomie i Gomorze jest połączona z Sumerami. W tym samym czasie podczas 3 tysiąclecia p.n.e przez Sumeryjskie miasta, przytoczyła się prawdziła zagłada. Opowiada o tym szereg tekstów takich jak - ''Lament nad upadkiem Ur" "Lament nad Sumerem i Ur" "Lament nad Eridu" "Lament nad Nippur" "Lament nad Urug". Warto wspomniec o sytuacji na bliskim wschodzie 3000 r.p.n.e. jak pamiętamy, choć sumerowie i arkadyjczycy czcili bogów Anunnmaki, to w różnych miastach czcony był jeden główny Bóg będący patronem miasta. Sumerowie, Akadyjczycy oraz sąsiednie im ludy toczyli ze sobą wojnę. Państwa miasta rywalizowały ze sobą, czasami w większych wojnach dochodziło do sojuszu, oraz rywalizacji na większą skalę. 24 lata przed tym jak Jahwe zniszczył Sodomę i Gomorę Biblia podaje, że królowie Sodomy, Gomory, Admy, Seboi i Nissoar - toczyli wojnę z czterema królami z państw Bliskiego Wschodu. Jak czytamy w Mezopotamskich tekstach - owe wojny często były prowadzone pod nadzorem, a czasem pod rozkazem bogów Anunnaki. Bogowie ci nakazywali ci podbój nowych terenów, oraz walkę przeciwko innym ludom. Przykładowo gdy w około 2230 r.p.n.e Król Naramsin złupił Nipur oraz świątynie Ekur Boga Enlila. Bóg Enlil wzamian odwetu doprowadził do najazdu na Mezopotamie chord Gutejów. Gutejowie opanowali znaczne połacie Mezopotamii. Według mieszkańców Mezopotamii w takich wojnach Bogowie brali również czynny udział. Jeden Mezopotamski tekst znany jako poemat Erry opowiada o wojnie Bogów Anunnaki. Jak czytamy w poemacie Erry:

 

,,Po tym, jak Anu ustanowił przeznaczenie dla całej Siódemki, przekazał je właśnie Errze, wojownikowi bogów, mówiąc: ,,Niech idą obok ciebie, gdy zgiełk ludzkich siedlisk stanie się dla ciebie hałaśliwy i postanowisz siać zniszczenie. Aby zmasakrować czarnogłowy lud i zabić zwierzęta, niech to będą twoje okrutne bronie, niech idą obok ciebie''. (Poemat Erry)

 

(Czarnogłowy lud - określenie na Sumerów. W tekście faktycznie broń zostaje użyta niszcząc miasto oraz ludzi).

 

,,Gdy dotarli do góry, Iszum podniósł rękę i zniszczył górę do równej ziemi, odciął pnie lasu cedrowego. Zburzył miasta i zamienił je w otwarte przestrzenie. Wstrzasnął morzem i zniszczył jego przyrost (?). Przyniósł spokój śmierci na bagnach i zaroślach, płonąć jak ogień''. (Poemat Erry).

,,Nie zostawiam żadnych żywych stworzeń. Nie zatrzymuję ani jednego ziarna na ziemi. Nie oszczędzam zwierąt ani żadnych żywych stworzeń''. (Poemat Erry)

 

(Działania Erry oraz Iszuma spowodowały, że zarówno sprawiedliwi, jak i niesprawiedliwi zostali zabijani w takim samym stopniu. Erra nakazuje Iszumowi dokończyć dzieło pokonując wrogów Babilonu. Następnie Bóg Erra wycofuje się do Emeslam. Spór Bogów został zakończony. Mieszkańcy Mezopotamii przekazali wiele opowieści o wojnach w których uczestniczyli Anunnaki. Użycie Boskiej broni było ostatecznością, do której odwoływano się bardzo rzadko. Działo się tak dlatego, że efekty użycia broni były przerażające. Prejdźmy do lamentacji nad zniszczonymi miasta sumeru. Teksty opisują zagładę południowych miast Mezopotamii. Katastrofa spadła za panowania Ibissuena - ostatniego władcy 3 dynastii Ur, która panowała nad zjednoczonym Sumerem oraz Arkadem. Był to czas kiedy zniszczone zostały Sodoma oraz Gomora. Początkowo sądzono, że katastrofa sumeryjskich miast była efektem podboju. Teksty opowiadają jednak prawdziwą zagładę. Książka Rządy Ibbisuena: ,,To jak imperium takie jak III Dynastia Ur mogło tak szybko i tak całkowicie upaść bez presji wrogiego państwa pozostaje bardzo zagadkowe. Tylko czasp okaże czy kiedykolwiek zrozumiemy z pełną jasnością, co wydarzyło się w tamtych latach. Zrozumienie tej całej historii wciąż pozostaje poza naszym zasięgiem''. (Rządy Ibbisuena)

(Teksty lamentacyjne opisują jak Bogowie Anunnaki uciekli z Igguratów, pozostawiając swój lud w potrzebie. Do Sumeryjskich miast dotarła katastrofa, tzw. Zły wiatr, oraz śmiercionośna burza. Wody rzek stały się gorzkie, a to co rosło na polach i stepach - szybko więdło. Sumerowie umierali straszliwą śmiercią)

,,An, Enlil, Enki i Ninhursag zdecydowali o losie - obalić boskie moce Sumeru, zablokować sprzyjające panowanie, zniszczyć miasto, zniszczyć dom, zniszczyć bydło''. (Lament nad Sumerem i Ur)

(W jednym z tekstów czytamy, że Enlil był odpowiedzialny za zesłanie Boskiej burzy. Zobaczmy jak katastrofa zabijała sumerów).

,,Losu nie można zmienić. Kto może to obalić? Jest to polecenie An i Enlila. Kto może się temu sprzeciwić? Ludzie się bali. Enlil wywołał złą burzę, w mieście zapadła cisza. Zamieszanie zstąpiło na kraj, coś, czego nikt nigdy nie znał, coś niewidzialnego, bez nazwy, coś, czego nie można pojąć. Krainy były zmieszane strachem. Ludzie, przerażeni oddychali z trudem. Burza unieruchomiła ich, nie pozwoliła im wrócić. Nie było dla nich powrotu, burza nie cofnęła się. Tak właśnie zrobił Enlil, pasterz czarnogłowych ludzi. Tego dnia niebo zatrzęsło się, ziemia drżała, burza działała bez wytchnienia''. (Lament nad Sumerem i Ur)

,,Wszyscy wielcy bogowie zbladli na jej ogrom i... została sprowadzona. Jak wielki dziki byk, który potężnie ryczy, wypełniała świat swoim rykiem. Kiedy jej gigantyczne rogi sięgały nieba, kto drżał w głębi duszy? Gdy była ułożona ponad górami jak sieć bojowa, kto się odwrócił? Miasto patrzyło, jak zbliża się zły duch''. (Lament nad Uruk)

,,Enlil uderzył z wielką zaciekłością. Oznajmił: ,,Przywołany zostanie potop zrywający motykę na ziemi. Spowoduje, że Tygrys i Eufrat będą trząśc się, sprawi, że góry będą huczeć. Wzgórza zostaną wyrwane z korzeniami, ludzie będą rozbici jak snopy, Sumer i Akad będą drzeć, zostaną zatopieni jak plony''. (Lament nad Uruk)

,,Enlil wezwał wielką burzę niebios. Wielka burza wyje powyżej. Burza, która unicestwia ziemię, ryczy poniżej - ludzie jęczą. Zły wiatr, niczm gwałtowny potok, nie może być powstrzymany. Burza wirowała wokół podstawy horyzontu - ludzie jęczą. Przed burzą żar promienieje - ludzie jęczą. Ognisty blask płonie wraz z szalejącą burzą''. (Lament nad upadkiem Ur)

,,Jego pan, jak zły wiatr, zniszczył to miasto i jego świątynie! Rozerwał ich fundamenty, zabił żony i ich dzieci, zamienił to miasto w opuszczone miasto''. (Lament nad Nippur)

,,Na wysokich bramach miasta, gdzie odbywały się spacery, leżały zwłoki. Na bulwarach, na których odbywały się festiwale, leżały porozrzucane głowy. Na wszystkich ulicach, na których odbywały się spacery, leżały zwłoki. W miejscach, w których odbywały się tańce ludzie byli ułożeni w stosy. Zwłoki, jak tłuszcz pozostawiony na słońcu, stopiły się same z siebie''. (Lament nad upadkiem Ur)

,,Rycząca burza przykryła je jak płaszcz, rozłożyła się na nim jak prześcieradło. Pokrywała Eridu jak płaszcz, była rozłożona jak prześcieradło. W mieście rozległa się wściekła burza. Niszczycielka burza wyszła z miasta. Ogarneła kraj - burza, która nie jest ani życzliwa, ani złośliwa, nie rozróżnia dobra ani zła. W mieście, w którym świeciło jasne światło dzienne, dzień pociemniał. W Eridu, gdzie świeciło jasne światło dzienne, dzień pociemniał. Jak gdyby słońce zachodziło za horyzontem, zamieniło się w zmierzch. Jakby An przeklął miasto, sam je zniszczył''. (Lament nad Eridu)

,,W całym mieście, w czystym, promiennym miejscu, fundamenty były pełne pyłu. Ziggurat, świątynia sięgająca nieba, stała się kupą gruzu. Burza zniszczyła drzwi... zebrała ludzi w stosy. Z tego powodu Enki, król abzu, pozostał poza swoim miastem, jakby było miastem obcym''. (Lament nad Eridu)

,,Na polach już nie rosły drobne ziarna, ludzie nie mieli nic do jedzenia. Sady były przypalone jak piec. Czworonożne dzikie zwierzęta nie biegały. Czworonożne stworzenia Sakkan nie mogły znaleźć odpoczynku''. (Lament nad Sumerem i Ur)

,,Burza, która spowodowała zniknięcie światła w krainie, burza, która przetoczyła się, zarządzona z nienawiści przez Enlila. Złośliwa burza,, która przetoczyła się przez kraj, burza, która zniszczyła miasta, burza, która zniszczyła domy, burza, która zniszczyła zagrody dla krów, burza, która spaliła owczarnie, która położyła ręcę na świętych obrzeach, burza, która odcięła wszystko, co dobre z ziemi''. (Lament nad upadkiem Ur)

,,Niszczycielskie burze i złe wiatry, Zły wybuch obwieścił zgubną burzę. Zły wybuch był zwiastunem zgubnej burzy''. (G. Barton; Ancient Babylonian Expresssions of the Religious Spirit: The presidential Adress for 1917)

PODSUMOWANIE

Podsumujmy zatem wszystkie teskty - Sumeryjskie miasta spotkała prawdziwa zagłada, którą jest niewyjaśnioną zagadką. Niebo pociemniało w środku dnia. Słońce zostało przykryte. Do miast wdarł się zły wiatr, oraz boska burza. Pył był wszędzie. Ludzie nie mogli oddychać. Umierali losowo na ulicach w straszliwych męczarniach. Bogowie uciekli z Zigguratu. Zniszczone zostały miasta oraz rośliność.

Według Sumerów zagładę przynieśli Bogowie Anunnaki, chcąc zakończyć 3 dynastię Ur. Enlil oraz Anu rozpętali burzę oraz zły wiatr. Z innych Mezopotamskich tekstów widzieliśmy, że takie same efekty w postaci złych wiatrów oraz zagłady przynosiło użycie Boskiej broni przez Erre czy Iszuma. Sumerowie byli przekonani, że zagłada miast była spowodowana działaniem Bogów. Tereny sumeru stopniowo podbili Elamici oraz Amoryci którzy wymieszali się kulturowo z Sumerami. Standardowo istnieją 4 wyjaśnienia katastrof, które miały miejsce w tym samym czasie. - Sodomie i Gomorze oraz Sumeryjskich miastach. Kazdy może sam wybrać wariant, który mu odpowiada.

1 Wariant - zakłada, że Sodoma i Gomora została zniszczona przez Wszechmocnego Boga. Skutki katastrofy w postaci śmiercionośnej chmury pyłu, mogły dotrzeć aż do Sumeru.

2 Wariant - zakłada, że była to jakaś naturalna katastrofa. Np uderzenie meteorytu, trzęsień ziemi, czy nadwzyczajna burza piaskowa. 

3 Wariant - zakłada, że zakłada miast, była spowodowana przez przybyszów z kosmosu - tzw. Bogów, którzy użyli na ludziach śmiercionośnej broni przypominające działanie bomby nukrealnej. Radioaktywna chmura niszczyła by pobliskie tereny, miasta oraz roślinność.

4 Wariant - zakłada, że nie było żadnych katastrof, a te wszystkie opisy to efekt kreatywnej wyobraźni starożytnich ludzi. 

Zarówno Sodoma i Gomora jak i Sumeryjskie miasta, katastrofa spotkała w tym samym czasie, pod koniec 3 tysiąclecia p.n.e. Dwa niezależne źródła opisują te same zjawisko. W obu przypadkach zniszczenie jest przypiskiem Boga. W Biblii jest to Jahwe, oraz dwaj Malachim. W Mezopotamii Anunnmaki, Enlil, Anu, Erra czy Isszum. Najpierw podjęto decyzje, następnie ją egzekwowano. Gineli sprawiedliwi, jak i niesprawiedliwi. Katastrofy przychodziły z góry, z nieba. W wybuchu, pyle, burzy zniszczono mieszkańców miasta i roślinność. 

Biblia nie kopiuje historii Sumerów, a równolegle opowiada o takiej samej katastrofie, która spotkała zarówno Kannan, jak i Sumer. Warto zwrócić uwagę na to, że od Abrahama i Sodomy i Gomory zaczyna się całkowity przełom. Wcześniej Biblia w skróconej wersji opisywała skróconą wersję z Mezopotamii (Stworzenie człowieka, Popot, Wieża Babel) W końcu jednak Jahwe objawia się Abrahamowi w Mezopotamii po czym rozkazuje mu się udać do Kananu. Od tamtej pory Biblia opisuje tylko i wyłącznie dzieje Abrahama oraz jego potomków; Izaaka, Jakuba, Józefa, Mojżesza, Dawida, Salomona itp. Ludzie ci są prowadzeni przez Boga Jahwe, z którym mają stały kontakt. Jak wiemy Jahwe rozkazywał swoim ludziom, aby ci podbijali sąsiednie tereny oraz walczyli z ludami innych Bogów. Biblia skupia się tylko z relacją Jahwe z Izrealitami nie przejmując się innymi wydarzeniami.

STRESZCZENIE ENUMA ELISZ (NOTATKA):

 

 

TABLICA I

Niebo, ziemia. Czynności nazywania (twórcze). Paraleizm. Apsu: Wody słodkie. Tiamat: Wody słone; Mieszanie = zrodzenie się Bogów - Tworzenie Lahmu, Lahamu - Anszar, Kiszar (An, Ki= woda, ziemia) Prabogowie> Rodzą syna: Anu. Anu na swoje podobieństwo zrodził Nudimmud (Ea)((Enki)) - był przyjazny, dobry, mądry. (To Ea zrodził Marduka). 

Anu, Ea - zebrali się, hałasowali, zakłocali spokój (niebo) - przeszkadzali Prabogom - (Apsu, Tiamat) - nie mogą spać. 

Mummu - dwór królewski. Apsu doradza się Mummu, co zrobić z tymi hałasującymi Bogami. Mummu mu doradza i on się zgadza- aby młodych Bogów zniszczyć, aby mogła zapanować cisza, aby mogli spać. 

Kiedy Tiamat się o tym dowiaduje, to się nie zgadza, ale o tym dowiaduje się (Najmądrzejszy, pojętny, inteligentny) - bóg Ea (Ojciec Marduka). - rozpoznał ich plany i rzuca czyste zaklęcie, które uczynił mądrym (moc sprawcze słowa) i uśpił Apsu. Kiedy go uśpił, to go zabił; ,,Nałożył na Apsu więzy i przeznaczył śmierci''. Ea zabija praojca Bogów, dlatego że Apsu chciał się ich pozbyć. Ea zabija Apsu, w którym ustanawia swoje mieszkanie. Ea będzie uważany za króla podziemnych wód słonych. 

Bóg Ea ustanawia pałac, tron, siedzibę nad Apsu. Ea i jego żona Damkina rodzi Bel (Pan) w apsu (siedzibie Boga którego pokonał) - Razem z żoną rodzą żonę Marduka.

Marduk; ,,Wspaniała była postać jego, błyszczące spojrzenie, męski był jego wzrost, on był silnym od początku (...) był bardzo wysoki, nad wszystkimi górował we wszystkim''. 

((Święto Akitu - Babilońskie Święto Nowego Roku = Święto na cześć Marduka))

Anu stworzył cztery wiatry (które przydadzą się Mardukowi w wojnie z Tiamat)

,,Bogowie nie znaleźli odpoczynku, oni [...]. Zaplanowali zło w sercach swoich i do Tiamat, matki swojej, powiedzieli: Gdy Apsu, mąż twój, został zabity, przy boku jego nie stałaś, cicho siedziałaś''. Tiamat została skierowana przeciwko nim, po to aby zemściła się na Ea, za to że zabili Apsu. ,,[Walka] niech będzie, pomścij ich''. Tiamat pomściła Małżonka (Apsu). 

Tiamat tworzy sobie armię do tej walki: ,,Stwórzmy potwory, tak jak [radziliście]''. Przygotowuje te potwory. ((W Biblii jest to wykasowane, nie ma żadnej walki Bogów). Stworzyła jedenaście potworów; ,,wąż jadowity, smok, potwór Lahamu, lew olbrzym, pies wściekły i człowiek skorpion, burza niosąca demony, człowiek-ryba i Lamassu niosące broń bezlitosną, nieustraszone w walce''. (skorpion, ryba, lew - ZNAKI ZODIAKÓW, potwory symbolizują konsternacje gwiazd). Poemat Naukowy o świecie> Tiamat wywyższyła Kingu, aby zemścić się na Bogach za zabicie Apsu. Kingu będzie głównym dowódcą (później stanie się małżonkiem. ,,Niech imię twoje będzie wywyższone wśród wszystkich Anunnaki''. (Annunaki - najwyżsi Bogowie mitologia sumeryjska, arkadyjska, babilońska) - zespół najwyższych Bogów. Tiamat daje Kingu tabliczkę losów (którą odziedziczy później Marduk). Oznacza władzę nad światem, panowanie, los. Zawiesiła mu na piersi (akt koronacji).

 

 

Tablica II

Ea rozpoznał te plany, że Tiamat chce się zemścić. Ea skierował się do Anszara i wszystko co Tiamat zaplanowała. Ea będzie mu wszystko opowiadać. 

(Tiamat przygotowuje się do walki, tworzy do walki potwory, wywyższa Kingu, oznacza panem, daje tabliczkę losów)

Anszar to usłyszał, do Boga Ea powiedział; ,,weź (odpowiedzialność) za to, co sam wywołałeś!''. - Skoro zabił Apsu, kazał samemu się bronić przed Tiamat.

Ea (Nudimmud) - nie otrzymał pomocy od Anszara, powiedział mu aby; ,,Idź naprzeciw Tiamat, ułagodź jej atak, [...] jej złość przez twoje zaklęcie''. I poszedł aby ją ułagodzić, ale zawrócił. Ea się przestraszył. 

Anszar mówi do syna Anu; ,,wystąp przed Tiamat, uspokój jej złość - niech serce jej się rozpręży''. 

Anu znowu poszedł do Tiamat, i znów zawrócił.

Ci Bogowie zebrali się= Annunaki (Najwyżsi Bogowie niebios) i Igigi (Niżsi Bogowie). Żaden bóg nie chciał iść walczyć z Tiamat. Bogowie wyznaczają Marduka, jako swojego reprezentanta. ,,Marduka, bohatera, wezwał bóg Ea''. Zaproponował mu aby walczył z Tiamat, no i Marduk odpowiada: ,,Ojcze mój, nie milcz, otwórz usta swoje, pójdę  i dokonam tego, czego serce twe pragnie (...)''. Marduk zgadza się aby wystąpić w imieniu wszystkich tych Bogów. 

Marduk daje warunek - Pójdzie do walki, jeżeli ustalą dla niego los wspaniały (Władzę) ,,(ja sam) los będę ustalał''. = Jeżeli zwycięży, to mają ustanowić go na najwyższego Boga.

 

 

TablicA III

Anszar do pomocnika Kaka zwraca się; ,,Idź do Lahmu i Lahamu''. (Byli to prabogowie). 

(Powtórka, że Tiamat stworzyła jedenaście stworów, wywyższyła Kingu, uczyniła go najwyższym, dała mu tabliczkę). 

Poszedł Kaka do Lahmu i Lahamu i znowu jest powtórzone opowiadanie - (Tiamat szykuje się do walki, tworzy potwory. 11 POTWORÓW + TIAMAT = 12 = SYMBOL KONSTELACJI 12 MIESIĘCY W ROKU. (W Biblii też są obecne)

(Później znów powtórka)

Bogowie ucztują, Igigi jęknęły, że Tiamat chce ich zniszczyć. Jedli chleb, pili wino. ,,Gdy pili piwo, brzuch ich dobrze napełnił, wielce byli zadowoleni, serce ich pełne radości, (więc) dla Marduka, swego orędownika, los ustalili''. = Zgodzili się na warunek Marduka.

 

 

TablicA IV

,,Ustanowili dla niego tron książęcy'' ,,Tyś jesteś najwyższy wśród bogów wielkich, los twój nie ma sobie równego, rozkaz twój jest (jak rozkaz) Anu''. ,,Nikt spośród bogów nie przekroczy wyznaczonej przez ciebie granicy''. ,,Daliśmy ci królestwo nad całym światem''. - Oddanie hołdu Mardukowi.

Robią próbę aby zrobił coś niezwykłego; ,,nakaż zniszczenie lub stworzenie - niech to się spełni''. - słowo rozkaz. - Pokaż że twoje słowo ma moc.

Marduk: ,,Wypowiedział słowo i zniknął gwiazdozbiór. Dał rozkaz powtórny - gwiazdozbiór powstał''. 

,,Marduk zaprawdę jest królem!''.

(Marduk był początkowo małym Bogiem Babilonu, ale z małego lokalnego Boga, odegrał rolę w całym państwie. Enuma Elisz - oddaje przebijanie się Marduka, poprzez Panteon, aby stać się najwyższym Bogiem). Wywalczył sobie to.

Marduk przygotowuje się do walki. Czyni sobie 3 bronie; łuk, sieć oraz cztery wiatry, które dostał kiedyś od Boga Anu.

,,Dosiada wozu strasznego, burzy niezwyciężonej''. W starszych tekstach Biblijnych (Psalm 29) - Bóg jest przedstawiony jako Bóg burzy, który zasiada na chmurach i rządzi pogodą.

Marduk kroczy naprzód Tiamat. W ustach trzyma zaklęcie. ,,Zbliżył się pan, aby wnętrze Tiamat przejrzeć plany Kingu, jej męża, zbadać''. (Kingu jest już mężem Tiamat. 2 mąż po Apsu, którego zabił Ea). Kingu się przestraszył, podobnie jak potwory. 

Na polu walki został sam Marduk i sama Tiamat - CENTRALNA CZĘŚĆ POEMATU.

Walka Marduka z Tiamat. (Później z zwyciężonego ciała Tiamat, Marduk stworzy niebo i ziemię).

(W Biblii zostaje to wszystko zdemitologizowane) Autor Biblii będzie unikał księżyca i słońca nazwami własnymi, bo w tym poemacie, wystąpią jako Bogowie. Anu - ubóstwione niebiosa. Tiamat - praocean. W Biblii też pojawia się praocean, ale dół Boży unosi się nad wodami. Biblijny Tiamat - praocean wód słonych nad którym unosił się Bóg. Autor Biblijny pomija wszystkie walki, nie chciał zostawić cienia, sugestii. 

Marduk walczy z Tiamat. Recytują zaklęcia. Walczą na moc słowa. Marduk broniami rozpościera swoją sieć. Marduk ma sieć bo walczy z pra-wodą. Wiatr powoduję rozerwanie oceanów, niespokojność. Wiatr kieruje oceanem, falami. Marduk walczy siecią, wiatrami. Marduk wypuszcza strzałę: ,,Wnętrze jej przeciął, rozłupał przez środek. Związał ją, życie jej zniweczył, dało jej powalił, by stanąć na nim. 

Bóg w Biblii stwarza przez podział - rozdzielanie wód górnych od dolnych, światło od ciemności, niebo i ziemia. (Bara) - rozkrajanie na połowę, stwarzać, rozcinać.

,,Gdy Tiamat, przywódczynię ich, zabił, jej wojsko rozprzęgło się (...)''. Marduk zwycięża. Kingu nie zostaje zabity, zostaje związany. Marduk zabiera mu tabliczkę losu i wiesza mu na swojej piersi - symbol panowania nad światem. 

Marduk rozłupał jej czaszkę. 

,,Wypoczął pan, przyglądał się jej ciału, aby je podzielić, uczynić twór wspaniały. Jak rybę suszoną rozłupał ją na dwie części, Połowę jej podniósł, jako niebo rozpostarł, rozszerzył skórę i ustanowił straże, by wody nie uchodziły, nakazał tamtym''. - Podzielić = rozdzielanie na pół.

Uczynić twór wspaniały = akt stworzenia świata.

Z jednej połowy Tiamat będzie tworzył niebo, z drugiej ziemię. 

 

 

TablicA V (najbardziej zniszczona) stworzenie świata.

Marduk ustala gwiazdozbiory, aby one ustalały dni, miesiące i lata. (K.R- Biblia - również) - Aby ustalały dwanaście miesięcy. Marduk stwarza zapory. Marduk tworzy Nannara (Księżyc - Bóg). Szamasz (Słońce - Bóg). W Biblii wszystko jest dziełem jednego Boga, wszystko to jest pomijane.

6 + 1 - Enuma Elisz. ,,Na początku miesiąca świeć nad krajem, rogami świeć, aby oznaczyć sześć dni, siódmego dnia niech będzie połowa korony, w piętnastym dniu, w połowie miesiąca, stój w opozycji''. - To również jest zapożyczone do Księgi Rodzaju.

dlaczego 7 jest liczbą świętą? - 7 to jedna faza księżyca. Druga faza - 14. Trzecia, czwarta - daje cały miesiąc. 

,,W dwudziestym dziewiątym dniu zbliż się do ścieżki Szamsza, [...] trzydziestego dnia stój w koniunkcji i rywalizuj z Szamszem''. - Życie człowieka zostało podzielone zgodnie z porządkiem natury. Natura podzieliła nasze funkcjonowanie na cykle tygodniowe. Liczba 7 - pochodzi z natury, z obserwacji pór roku, faz księżyca, przyrody.

[Ok. 20 wierszy poważnie uszkodzonych]

Marduk czyni chmury, umocował niebo, ziemię. (Marduk stwarza) 

W uszkodzonych fragmentach jest prawdopodobnie stwarzanie zwierząt i roślin. 

,,[Gdy bogowie] zobaczyli, cieszyli się wielce'' - ucieszyli się ze stworzenia świata.

Zebrały się Igigi i Anunnaki. - USTANAWIAJĄ MARDUKA KRÓLEM. 

Mardukowi dali władzę. Jest panem. Marduk buduje dom, buduję Babilon. (BRAMA BOGÓW).

,,wewnątrz niego święto uczynimy: to będzie święto wieczorne''. - oto święto Akitu. Babilon - stolica Boga Marduka. Święto które czci stworzenie świata - Święto Akitu.

(Odtworzenie aktu stworzenia, aby zagwarantować istnienie świata dalsze)

Biblia - linearna koncepcja czasu - historyczną koncepcję czasu. (Nie mitologiczna - cykliczna) W Enuma Elisz - mitologiczna.

TABLICA VI W szóstym dniu Pan Bóg stwarza człowieka, w Enuma Elisz:

,,Marduk wysłuchał wypowiedzi bogów i w sercu swym postanowił stworzyć rzecz wspaniałą. Otworzył usta swe i bogu Ea przekazał to, co w sercu swym postanowił, podał jako wskazówkę: ,,Chcę krew zebrać i kości uformować, niech powstanie lullu, imię jego będzie ,,człowiek''. Chcę zaiste stworzyć lullu-człowieka, niech na niego nałożona będzie praca bogów, by ci mogli odpoczywać. - CZŁOWIEK ZOSTAJE STWORZONY, ABY PRACOWAĆ DLA BOGÓW. - W Biblii tak samo. (Niewolnik do pracy)

,,Niech wytypowany będzie jeden spośród ich braci, aby on jeden był zniszczony, a ludzie stworzeni! - W Biblii Pan Bóg lepi człowieka z gliny, w mitach Babilońskich również. W Biblii zamiast krwi pojawia się tchnienie Boga. Krew - symbolizuje życie, tchnienie (oddech w biblii) - symbolizuje życie.

Człowiek w poemacie Babilońskim - człowiek jest stworzony z gliny oraz krwi Bogów. W Biblii - z krwi i oddechu Boga. (Oddech zastępuje krew)

,,Z krwi jego stworzył ludzkość, nałożył (na nią) pracę, bogów uwalniając (od niej). Skoro Ea mądry stworzył ludzkość i na ludzkość nałożył pracę bogów''. - Człowiek staje się niewolnikiem Bogów. 

(Mamy zbudowany Babilon - sanktuarium).

Marduk stwarza tęczę - łuk. 

(...)

Tablica VII W siódmym dniu Pan Bóg odpoczął, tak w tablicy Enuma Elisz - uwielbienie Boga Marduka.

(Całe uwielbienie Marduka)

- Wymienianie 50 imion Marduka (...)

Litania uwielbienia.

Enuma Elisz - uwielbienie, świętowanie - akt stworzenia - Marduk.

CIEKAWOSTKA:

Biblia: Wieża Babel. Mezopotamia: niedokończony ziggurat budowana przez sumeryjskiego króla El Merkata w mieście Eridu. Potop: Historia o Yusudrze, królu Sumeru który uratował się na łodzi podczas lokalnego potopu w Sumerze.

 

Biblia kopiuje opowieści Sumerów. Zarówno w kwestii Wierzy Babel, która według Biblii została zbudowana w Sumerze. Potopu, który miał miejsce w Sumerze. Boskiego Ogrodu, czy stworzenia człowieka.